جامعه ما هیچگاه از خطر افراط و تفریط در امان نبوده و حوزه طب نیز از این قاعده مستثنی نیست. هر قدر میزان تاثیرگذاری موضوعی در جامعه بیشتر باشد میزان انحراف از حقیقت نیز در آن بیشتر خواهد بود.
بزرگنمایی تاثیرات طب سنتی از طرف بعضی مدعیان آنقدر شگرف است که هر انسان آگاه و عاقلی را به تامل میکشاند و از سویی دیگر میزان صدمه و خرابی جبرانناپذیر استفاده ناصحیح از این طب نیز بسیار بااهمیت است.
ما میتوانیم نگرش اسلامی در طب را داشته باشیم اما طب اسلامی نداریم. قبلا در حوزه های علمیه نیز طبی که تدریس می شده طب سنتی بوده است.
رهبری نیز در سیاست های ابلاغی به طب سنتی ایرانی تأکید داشتند نه گرایشهایی مانند طب ائمه و طب اسلامی که داروهای عجیبی تجویز میکنند و مشکلاتی هم برای مردم ایجاد میکنند.
متاسفانه این باور غلط که گیاهان دارویی فاقد عوارض جانبی است مردم را به سمت استفاده از هر گونه گیاه دارویی سوق میدهد و حداقل خطر آن این است که مردم گیاهان دارویی را براحتی مصرف کنند و قطعا از عوارض جانبی و اثرات سوءمصرف آنها در امان نخواهند بود. برای نمونه بعضی افراد ممکن است هندوانه ابوجهل را مصرف کنند، فارغ از این که در مقالههای دارویی طب نوین و سنتی این گیاه جزء گیاهان سمی طبقهبندی شده و مصرف ناصحیح آن میتواند باعث التهاب خطرناک و خونریزی رودهها شود.
خطرات برخی داروهای گیاهی موجود در عطاریها
ممکن است برخی از این گیاهان در کنار رودخانههایی باشند که در آن آلودگیهای سمی و مواد شیمیایی وارد میشود و حتی وجود باقیمانده کودهای شیمیایی هم در گیاهان و میوه ها میتواند برای سلامت مصرف کننده خطرناک باشد. باید سلامت چنین گیاهانی از نظر متخصصان بررسی شود. بعضی از داروهایی که به صورت کپسولی ارائه میشود که داخل آن مشخص نیست چه ترکیباتی هستند. مثلاً زاج در ظاهر لاغر میکند اما اثرات بسیار بدی برای کبد دارد. متفورمین و لووتیروکسین هم ممکن است در این کپسولهای لاغری وجود داشته باشد که خطرات بسیار زیادی برای انسان به همراه خواهد داشت.
مصرف نادرست گیاهان و عوارض
مصرف نادرست گیاهان هم میتواند خطرناک باشد، درتهیه و مصرف گیاهان دارویی بسیاری نکات و فوت کوزه گری وجود دارد. تداخلات با داروهای شیمیایی هم باید رعایت شود. پس بهتر است به متخصص طب سنتی مراجعه شود تا چنین مشکلاتی پیش نیاید، خیلی از داروهای گیاهی اگر با نظر متخصص مصرف نشود احتمال ایجاد عوارض ناخواسته و خطرناک را بالا می برد.
رویکرد روزافزون نشریات و رسانهها در معرفی ناصحیح و جانبدارانه از طب سنتی نیز بر این باور دامن میزند، به گونهای که اکثر کسانی که در این زمینه قلم میزنند بیشتر روی خوب سکه را به مردم نشان میدهند و از نشان دادن واقعیت پرهیز میکنند.
از دیگر باورهای نادرست، عدم تزریق واکسن در کودکان و نوزادان می باشد که می تواند بالقوه بسیار خطرناک بوده و مجددا باعث بازگشت بیماریهای مانند فلج اطفال شده که در دهه های اخیر با اجرای برنامه کشوری واکسیناسیون ریشه کن شده است.
یکی دیگر از باورهای غلط که متاسفانه از طرف افراد مدعی طب سنتی مطرح می شود، به همه افراد جامعه توصیه به استفاده صرف از غذاهای گرم مانند گوشت های گرم، خرما، عسل و... و داروهای گرم مثل چای سبز، آویشن و .. میکنند بدون توجه به مزاج، فصل وآب و هوای محل زندگی، شغل و... و به خاطر نداشتن دانش کافی از آموزه های اصیل طب سنتی همه مشکلات و بیماریهای افراد را به سردی مزاج و غذاهای سرد مرتبط می کنند که مداومت ناشیانه بر این کار متاسفانه ممکن است عوارض خطرناکی مانند یبوست مقاوم، خشکی بدن، و خصوصا خشکی مغز را به دنبال داشته و باعث بی خوابی مفرط و عصبانیت های بی مورد و پرخاشگری و کلا سیستم مزاج طبیعی و ذاتی افراد را تغییر داده و سلامت افراد را به مخاطره اندازد.
بنابراین توصیه کارشناسان دانشگاهی این حوزه مراعات رژیم غذایی براساس مزاج، فصل، شغل و حفظ مزاج ذاتی می باشد به عبارت دیگر در حالت طبیعی و سلامت باید هر فردی مزاج ذاتی خود را حفظ کند مثلا در شرایطی که فردی دارای مزاج سرشتی سرد می باشد نباید تا زمانی که دچار انحراف مزاج و بیماری نشده نیاز به استفاده مفرط از گرمی جات و تغییر مزاج ندارد مگر اینکه دچار غلبه سردی شده و مزاج بدن از حد معمول و شایسته سردتر شده و به اصطلاح دچار سوءمزاج سرد شده و مزاج از حالت تعادل خارج گردد.