به دلیل افزایش سطوح غیر قابل نفوذ و یا با نفوذپذیری کم در سطح شھرھا با سرعت بالا و حجم زیـاد، موجب آبـگرفتگی سطـح معـابر، روان شدن سـیلاب و بـروز خـطرات جبران ناپذیر در شھرھا می شوند.
لذا دفع آبھای سطحی با ھدف ایمن سازی مناطق مسکونی از خطر وقوع سیلاب و نھایتاً رفع خسارات احتمالی از مناطق شھری است . فروردین ماه سال گذشته بارش های گسترده نزولات آسمانی در کشور مردم و مسئولین را غافلگیر کرد. 5 فروردین ماه با بارش دو ساعته باران سیل عظیمی شهر شیراز را گرفت و چندین تن در این حادثه جان خود را باختند.
از جمله علل ریشه ای سیل شیراز، عدم لایه روبی مسیر سیل و عدم توجه شهرداری به هشدارهای سیل بوده است. دلیل دیگر ایجاد تأسیسات شهری و خیابان در رودخانه خشک شیراز می باشد. همچنین تبدیل درّه کناری دروازه قرآن به جاده ورودی شیراز نیز در گسترش بیشتر سیل و تلفات آن نقش داشحاجته است.
در این راستا با توجه به اھمیت موضوع و شرایط جوی و محیطی خمینی شهر و آغاز فصل بارش های پاییزی در گفت و گویی با شھردار خمینی شهر و مسئولین شهرداری این موضوع مورد واکاوی قرار گرفته است.
معاونت فنی و اجرایی سازمان خدمات موتوری شهرداری خمینی شهردر این خصوص گفت: با ھدف جلوگیری از آبگرفتگی معابر و حوادث ناشی از آن، ھدایت آبھای سطحی در چندین نقطه از سطح شھر در این دوره انجام شده است.
وی با اشاره به اھمیت و ضرورت ھدایت آبھای سطحی در شهر، خاطرنشان ساخت: ھدف از ایجاد سیستم جمع آوری و ھدایت آب ھای سطحی و احداث کانال این است که در شرایط وقوع رگبارھای شدید، بھترعمل کند و از آبگرفتگی معابر که در خمینی شهر با کمترین میزان بارش شھروندان دچار مشکل می شوند، جلوگیری کند. در ھمین راستا بـرنامه ریـزی هایی برای جمع آوری و ھـدایت آبھای سطحی در شھر ، مورد توجه مسـئولان و مدیران حوزه شـھری قرار گرفت که بخش ھای زیادی از آن اجرایی و یا درحال انجام است.
سیل بند پردیسان
غلامرضا شیرازی در شرح اقدامات صورت گرفته در جهت کنترل آب های سطحی ناشی از بارندگی ها گفت: در گذشته بیشترین معضل آب های سطحی در قسمت بالای شهر و منظریه بود چرا که این قسمت شهر شیب دار است و علاوه بر آن خاکش نیز بیابانیست و آب را جذب نمی کند. هیچ سیل بندی نیز در آن جا ساخته نشده و ساخت و ساز ها صورت گرفته است. این باعث می شد با هر بارندگی کوچکی حجم وسیعی آب به سمت شهر روانه شود.
وی گفت: از انتهای زمین های شهرداری بلوار سردار شهید موذنی از سمت لادر تا پشت ساختمان های پردیسان سیل بندی ساخته شده که آب را به پشت ساختمان ها و به سمت برکه هدایت می کند. آب های جاری شده از سمت بالا به پایین در دو مخزن آب و برکه جمع شده و جذب آب های زیرزمینی می شوند.
ساخت دو دریاچه در منطقه لادر
شیرازی در مورد اقدامات صورت گرفته در منطقه گردشگری چشمه لادر اظهار داشت: برای کنترل حجم آب در زمان بارندگی در منطقه لادر دو دریاچه احداث شده است. دریاچه ای در بالا در ضلع شمال غربی لادر در قالب آبخیزداری ساخته شده است که بعد از ایزوله شدن مسقف خواهد گردید. در این دریاچه آب مورد نیاز فضای سبز منطقه لادر و دشت زیر دست ذخیره می شود. همچنین یک دریاچه در شمال شرقی منطقه احداث شده است که این دریاچه نیز در آینده مسقف و ایزوله می شود.
وی افزود: زمانی با یک بارندگی آب از بالای پادگان امام حسین(ع) سرازیر می شد و وارد مسکن های مهر شده و به زیرزمین ها می ریخت که با احداث یک خاکریز آب به انتهای خیابان پردیس رسیده و به سمت برکه هدایت می شود. آب های خیابان های شهید حلوایی و شهید عموشاهی نیز به همین مسیر هدایت می شوند.
احداث کانال عرضی در میدان نماز
معاونت خدمات موتوری با اشاره به تجمع وسیع آب در میدان نماز گفت: همیشه با یک بارندگی کوچک آب زیادی در میدان نماز جمع می شد، در خیابان های شهید بهشتی و جبل عاملی نیز با مشکل آب گرفتگی روبرو بودیم که برای حل این مشکل یک کانال عرضی دور میدان نماز احداث شد که آب دور میدان را به کانال برخوار هدایت می کند. در خیابان شهید بهشتی نیز در هر دو باند خیابان کانال عرضی احداث شد تا آب را به سمت کانال برخوار هدایت کند.
کانالیزه کردن پارک ساحلی
غلامرضا شیرازی در مورد اقدامات انجام شده برای حل مشکل آب های سطحی خیابان بسیج اعلام کرد: برای حل مشکل آب های سطحی خیابان بسیج در احداث پارک ساحلی تمهیداتی مثل کانالیزه کردن اندیشیده شده که به وسیله این کانال ها آب های جمع شده در این خیابان به کانال هدایت می شود.
وی همچنین در مورد خیابان های دیگر شهر اعلام داشت: در خیابان شریعتی شمالی نیز کانالی عرضی زده شده تا آب های سطحی خیابان جانبازان و بالای شهر از طریق آن به جوی شهید رجایی هدایت شود.
وی افزود: در میدان آزادی نیز جوی صحرایی داشتیم که برخی از مسیر آن از خانه های مسکونی می گذشته و برخی جاهای دیگر آن نیز مسدود شده بود که طی این چند ساله این مسیر بازگشایی و بدنه سازی شده است.
حفر چاه های جذبی تلاشی در مسیر احیا سفرهای زیرزمینی
معاون امور زیربنایی و حمل و نقل شهری شهرداری خمینی شهر حفر چاه های جذبی را اقدامی در جهت احیای سفره های زیرزمینی دانست و افزود: با بروز پدیده تغییر اقلیم جهانی که اثرات آن بر کشور ما در سال های اخیر به صورت خشکسالی های شدید و یا سیلابهای مخرب رخ داده است در طی چندین سال گذشته شاهد افت شدید سطح سفره های آب زیرزمینی رعایت نکردن حریم چاه ها و حفر غیر مجاز چاه های عمیق این روند افت را تشدید نموده است.
مرتضی خلیلی در مورد اثرات این کاهش آب سفره ها گفت: خشکی اراضی کشاورزی ، تخلیه روستاها، افزایش مهاجرت به شهرها رشد حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ افزایش بزهکاری و ناهنجاری های اجتماعی ، ... از تبعات این افت آب های زیرزمینی می باشد.
وی با اعلام حفر 1500 حلقه چاه در دوره چهارم و پنجم شورای شهر اظهار داشت: حفر چاه های جذبی علاوه بر هدایت آب های باران به این سفره ها باعث می شود که آب گرفتگی معابر نیز کاهش یابد. در این راستا با احداث و حفر سالیانه حدود 250 چاه در سطح شهر کوشیده ایم آب های سطحی را به سمت سفره های زیرزمینی هدایت کنیم.
لایه روبی و پاکسازی معابر شهری
مدیرسیما ،منظر و فضای سبز شهری نیز در مورد اقدامات انجام گرفته در حوزه فضای سبز در جهت مقابله با سیلاب گفت: در زمان بارندگی ها اولین اقدامی که انجام می دهیم هدایت آب خیابان های اصلی از طریق کانال های آب به باغچه ها فضای سبز بلوارهاست.
قاسم قاعدی از لایه روبی کلیه ی جوی های سطح شهر خبر داد و افزود: هر ساله با توجه به انجام عملیات کند و کوب و کوددهی درختان جوی های آب سطح شهر برخی از جوی ها نیاز به لایی روبی و پاکسازی دارند که در این راستا این جوی ها شناسایی شده و در نیمه دوم آبان ماه توسط نیروهای فضای سبز پاکسازی می شوند.
وی همچنین به نقش درختان در کاهش بروز سیلاب ها اشاره کرد و اظهار داشت: پوشش گیاهی یکی از مهمترین عوامل جلوگیری از فرسایشهای آبی و خاکی است. این اکوسیستمهای طبیعی کارکردهای زیادی دارند که یکی از آنها جلوگیری از وقوع سیل است.در این راستا در مناطق گردشگری بام سبز و لادر و پارک جنگلی اقدام به درخت کاری کرده ایم .