این روحانی سدهی ترکیبی از علم و دین و جهاد بود و فتوای قتل اقوام مهاجم محمود افغان را در سده صادر کرد.

علامه سید زین الدین دانشمند شیعه که علاوه بر آشنایی با طب قدیم و طبابت در بیمارستان ورنوسفادران به روزگار صفوی، در علوم ریاضی و اختر شناسی وادبیات عرب تبحر ویژه داشتند.
این عالم ربانی در زمان شاه سلیمان صفوی و به سال 1085ه ق در سده متولد شد و در کودکی در محضر درس علامه محمد باقر مجلسی (ره) در اصفهان حضور یافتند .
گفته می شود ایشان نماینده مرحوم مجلسی در سده بوده و عمری طولانی داشته اند. وفات ایشان به سال1183ه.ق اتفاق می افتد و او را در جنوب قبرستان درب سید دفن نموده اند. محله درب سید به نام وی نامگذاری می گردد.
در بیمارستان ورنوسفادران مبنای کار مبتنی بر چهار اخلاط اربعه بود، از این قرار که خون را نشانه گرمی و تری و صفرا را علامت گرمی و خشکی و بلغم را گواهی تری و سردی و سودا را دلالت بر سردی و خشکی می دانستند. هنوز بین مردم سده این جمله آقا علی سید شایع است که هر کس باید حکیم خود باشد به این معنی که هر کس باید با شناخت این چهار اصل و طبق خوردنی های آن به طبابت خود بپردازد.
بنابراین سید زین الدین با عمر پر برکت خود توانسته بود حتی روزگار نادر و کریم خان زند را مشاهده و به هنگام فتنه افغان یکی از فرماندهان مقاومت بر علیه محمود افغان باشد.
این مرد شریف یک عمر طولانی با جهل و خرافات مبارزه می نمود و در سال 1103 ه.ق با شاه زینب خانم ازدواج کرد در ابتدا در محله لادره فروشان مجاور کوچه اطبا مسکن داشت و در آن جا برای خود کتابخانه و دفتر طبابتی نیز تشکیل داد. او پیش نماز مسجد سرپل نیزبود.
بر روی قبر این سید حکیم اهالی دانشمند پرور سده سنگی نصب کرده اند که روی آن این اشعار منقوش است:
ز دنـیـا بــرون شـد مـحـمـد عـلـی که آمد شریف آن شب اندر وجود
چو شد حرف عمرش به تحصیل علم به عقبـی از آن رتبـه اش برفزود
جهــان آخـریـن کـرد رفـع حـجــاب وز آن جـای او را به جـنت نمـود
و زین مژده روحش ز نت بر پرید بـه فـــردوس بـال تـعـلـق کـشـیـد
ثـلـث و ثـمانــون و الــف و مائــه وز آن شــد به جـنـات رب وجـود
از او سید محمد حسین و سید ابراهیم و سید حبیب الله جد سادات دیباجی ساکن در سده به یادگار مانده اند.
مرحوم حسین عسگری و نیز حاج زین العابدین شیرکش در خاطرات شفاهی خود نقل می کردند که از پدرانشان شنیده اند که فرمان قتل اقوام سلطان محمود افغان در سده (قلعه بن اصفهان) به دستور او صادر شده است. از جمله این مقتولین برادر کوچک محمود افغان و پسر عمو و پسر خاله های او و نیز چند تن از بزرگان و معاریف افغان بوده اند (سفر نامه کرو سینسکی)
به اداره ارشاد اسلامی خمینی شهر و انجمن سینمای جوان پیشنهاد می شود فیلمی از زندگی این مرد که هیچگاه از بیگانگان فرمان نبرد و خود نیز در دفاع از تشیع همچون مولایش امام علی (ع) شمشیر در دست می گرفت تهیه شود.
یادش گرامی باد