استاد همایی در مقدمه ی عالمانه ای که بر دیوان سروش نگاشته است او را اینگونه معرفی می کند: «سروش از دهقان زادگان سده بود، با وجود اینکه به مکتب نرفته و از خط و سواد به کلی بی بهره بود با این حال، در همان دوران کودکی اشعار نغز و آبدار می سرود بطوریکه باعث شگفتی و تعجب همگان می گردید». ادوار زندگی سروش را به سه دوره می توان تقسیم کرد: در دوره اول سروش نزدیک به 20 سال از عمر خود را در زادگاهش اصفهان سپری كرد و در این ایام بزرگترین ممدوح وی سید شفتی معروف به سید بیدآبادی بوده است. دوره دوم او مسافرت به تبریز است. سروش تمام مدت ولیعهدی ناصرالدین شاه را در تبریز به سر برد و در آن زمان و در مدت نزدیک به پانزده سال ولیعهد، شاهزادگان و امرای بسیار را مدح گفت. دوره سوم یعنی دوره پایانی زندگی سروش دوره کمال پختگی طبع و نهایت شهرت اوست که در تهران گذشت. سروش در این ایام تا پایان عمر یعنی تا سال 1285 که زندگانی را درتهران بدرود گفت بعنوان شاعری بزرگ در دربار ناصرالدین شاه انجام وظیفه کرد و مورد لطف شاه قرارگرفت و به نوشته گنج شایگان در سال 1270 به لقب شمس الشعرا مفتخر گردید. میرزا محمدعلی رادر شهر قم به خاک سپردند.
از آثار وی می توان به شمس المناقب که درمدح و منقبت پیامبر اکرم و ائمه طاهرین است و منظومه اردی بهشت در سرگذشت و احوال پیامبر و غزوات ایشان و شرح دلاوری های حضرت علی(ع) است و دیوان قصاید و غزلیات ایشان و ترکیب بند و همچنین روضه الاسرار اشاره کرد.
و اما اکنون بند اول شصت بند محمدعلی سروش:
ای دیده خون ببار که ماه محرم است        نزد خدای، دیده گریان مکرّم است
فرمود شاه دین که منم کشته سرشک      برزخم های شاه، سرشک تو مرهم است
بي دیده ی پر آب و نفس های آتشین          گر لاف مهر شاه زنی، نامسلم است
بریاد نور چشم پیمبر ز آب چشم            بالله اگر جهان همه دريا کنی کم است
بشناس در مصیبت سلطان کربلا          قدر سرشک خویش که اکسیر اعظم است
بی شرم دیده یی که نگرید در این عزا        خالی جهان از آنکه دلش خالی از غم است
جایی که سرو قامت اکبر فتد زپای    شرمنده باد سرو که سرسبز و خرم است
بر صورت هلال درین ماه پر ملال          کاهیده جسم حیدر و پشت نبی خم است
موسی شکسته خاطر و عیسی فسرده دم         یوسف ز تخت سیر و سلیمان ز خاتم است
آمیخته به اشک خلیل و سرشک خضر           امروز آب چشمه ی حیوان و زمزم است
پیش از شهادت شه لب تشنگان رسل         بگریستند بر وی و مظلومیتش به کلّ