رمضان؛ ماه مغفرت، دعا و برکت
روزها، شبها، هفته ها و ماهها از نظر ظاهری و نگاه مادی هیچگونه تفاوتی با هم ندارند، یعنی از نظر ما انسانها هیچ فرقی بین شبها و روزهای جمعه و سایر ایام هفته و ماههای رجب و شعبان و رمضان وجود ندارد مگر از طرف کسی که علم به واقع و عالم حقیقت داشته باشد و خبر دهد که ساعات و روزها و شبها و ماهها از نظر تاثیرگذاری در رابطه با خداوند متفاوت است
و میتوان در برخی از این لحظات بهتر با خداوند ارتباط برقرار نمود. ماه مبارک رمضان -که در آخرین جمعه ماه شعبان، پیامبراکرم(ص) از خصوصیات و ویژگیهای آن خبر داد- نگاه ما انسانها را از حالت مادی و ظاهری به باطن ایام و لحظاتی که در نظام هستی برای این ماه پر خیر و برکت قرار داده شده بود و ملکوت ارتباط داشته و مسایل معنوی انسان هم به نوعی ارتباط ذاتی با روح عالم داده و در ماه مبارک رمضان وارد یک فضای ملکوتی میشویم که از آن کمتر از ماده و مسایل مادی و دنیوی باید استفاده نمود و تمامی دستوراتی که برای روزه از نظر فقهی بیان شده، در واقع عبور دادن انسان است از ظاهر مادی به عالم معنی و تمامی اذکار و ادعیه را که در این ماه توصیه به خواندن آن شده، همگی از مصادیقی هستند که ما را با روح حاکم بر جهان هستی که خداوند متعال است مرتبط مینماید و تمامی ادعیه وارد شده از ائمه ما که تاکید فراوان شده از آنها در این ماه بیشتر استفاده نماییم؛ خصوصاً دعاهای سحر که ابوحمزه ثمالی و رأس آنها تقریباً حول چهار محور کلی سعی میشود مطالب و مباحث کلیدی انسان مطرح گردد. اول حمد و ستایش خداوند دوم برشمردن نعمتهایی که خداوند به ایشان عطا نموده، سوم معرفی انسان و خصوصیات او به درگاه خداوند و چهارم ذکر حوایج و نیازها که باید انسان این دعاها را با توجه و عنایت ویژه به معانی و مفاهیم آن زمزمه نموده و لابلای این اذکار، توجه به وظایف و مسؤولیتهایی که در زمینههای مختلف با آن مواجه بوده نموده و از مباحث دنیوی فاصله گرفته و پرتو این نوع توجهات، آمادگی برای ماههای بعد در طول سال را پیدا کند تا بتواند از ذخیره اندوخته شده در این ماه برای مصونیت از هرگونه خطا و گناه در ایام و ماههای دیگر استفاده نموده و این ظرفیت فقط مخصوص ماه مبارک رمضان است. اعمالی که به آن توصیه شده -از قرآن خواندن گرفته تا نماز و عبادت و دعا و مهمتر از همه دوری از گناه که به قول پیامبراکرم(ص)، بهترین کارها دوری و پرهیز از گناه است.- همگی میتوانند ما را از برکات و نعمتهایی که برای این ماه برشمرده شده، بهرهمند نموده و جزء کسانی باشیم که بیشترین فایده را از لحظات این ماه برده باشیم و از اول این ماه مبارک رمضان باید به گونهای رفتار نموده که خود را به صورتهای مختلف آماده درک شبهای قدر کنیم چرا که از نظر عرفا اولاً درک شبهای قدر مقدماتی لازم دارد که در طول ماههای قبل از رمضان شروع به آماده کردن این مقدمات نموده و ثالثاً از خود ماه مبارک رمضان هرکسی بستگی به میدان آمادگی روحی و معنوی میتواند شبهای قدر را درک نموده و از خصوصیات آن بهرهمند گردد و خود شبهای قدر هم نکتهای که در آن نهفته است این که ما باید این زمانها را که در حال گذر هستند برای خود مفید و مؤثر کنیم و از آنها نهایت استفاده را بنماییم و معنای احیا هم این است. البته برای احیاء ، اعمال زیادی را میتوان انجام داد که یکی از آنها علمآموزی و دیگری تفکر و عبادت است که همگی اینها جزء مواردی است که در خصوص شبهای قدر توصیه شده است که همگی آنها را میتوانیم به صوت همزمان از آنها بهره جوییم. از جمله نکاتی که در این ماه عزیز و شریف میبایستی بدان توجه نمود این است که این ماه به منزله کارخانه ذوب است برای گناهان و آلودگیهای روحی و نفسانی که باید در پرتو دقت در اعمال و رفتار خود به صورتهای مختلف بایستی با توبه و استغفار تمامی گناهان خود را در این ماه مدنظر داشته و برای رفع و زدودن آنها از باطن خود با توسل به ظرفیتهای این ماه بهره جوییم و بیماریهای روحی و معنوی که درمان آنها هم براحتی ممکن است، اگر خوب به آن توجه کنیم و هم مشکل اگر مورد غفلت قرار گیرد، راه درمان آن در این ماه است که این مشکلات روحی و معنوی در تمامی ابعاد زندگی ما انسانها از فردی گرفته تا خانوادگی و اجتماعی و سیاسی و خانوادگی و اقتصادی و غیره رسوخ کرده و متأسفانه جامعه ما را دچار مشکلات عدیده نموده است که فقط در پرتوی توجه و هوشیاری و عمل به توصیههای دینی و اخلاقی که برای ما در این ماه وارد شده است، میتوان قدری از آنها را کم نمود، چرا که در قرآن هم وقتی از روزه و مسائل آن بحث میسود، در پایان با لفظ «شاید باتقوا شوید» آیه به اتمام میرسد و نشان میدهد که همگی آنچه برای این ماه گفته شده، مشروط به شرایط زیادی است که اگر آن شرایط همگی آماده شود، آنگاه میتوان گفت انسان روزهدار امید به این داشته باشد که مشمول تمامی آنچه برای این ماه در نظر گرفته شده است بشود.
کوتاه سخن آنکه ماه مبارک رمضان، امتیاز ویژهای است که برای مسلمانان در نظر گرفته شده که در پرتوی آن خداوند نهایت مهر و محبت و رحمت خود را برای بندگان سرازیر و این برکات در صورتی میتواند برای ما مفید واقع شود که آمادگی لازم از طرف انسانها فراهم آید و آن نکاتی که به صورت اجماع در این توسعه بیان شده، همگی برای مهیاکردن این آمادگی بود تا بتوانیم از فصل رحمت خداوند بیش از پیش استفاده نماییم. خداوند انشاءا... ما را از روزهداران قرار داده و مشمول تمامی خیرات و برکات این ماه بنماید. انشاء ا...