گفتیم که خوزها طایفه ای از نژاد آریایی اوکسی ها بودند که در شرق اهواز کنونی زندگی می کردند. مقاومت و پایداری خوزها در مقابله با هجوم اسکندر مقدونی، اعراب اموی و عباسی و مغول ها و افغانها و روسها در تاریخ مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

یکی از ویژگی های برجسته خوزها که مورخین به آنها اشاره کرده اند اعتدال در مراسم و آئین های مذهبی است که نقوش تخت جمشید خود گویای این موضوع است. در سنگ نگاره های پلکان شرقی آپادانا نقوشی از خوزها (عیلامی ها) حجاری شده است. خوزها در این نقش برجسته، لباس بلندی با دامن بر تن دارند كه به «دراپه» معروف بود. این همان لباسی است که جزو الگوی لباس درباری پارس ها قرار گرفته است. در پای خوزها چکمه ای است با شش جفت سوراخ برای بند و دور سر نواری بسته اند که در پشت گره می خورد. خوزها دو کمان همراه آورده اند که هر سر کمان به کله یک اردک ختم می شود، به اضافه دو دشنه، مانند دشنه هایی که پارس ها زیر کمر لباس خود فرو می کنند و بالاخره شیر ماده ای با دو بچه به عنوان هدیه به همراه می کشند. شیر مادر، سرش را برگردانده و با نگرانی به بچه هایش نگاه می کند. شیرها برای پردیس (پرادیشه)، پارک شکار شاهی در نظر گرفته شده اند. در حقیقت شیرها بایستی در قفس باشند، اما طراح هنرمند نگاره به دلایل هنری، شیر را آزاد گذارده و فقط قلاده اش را به دست یک نگهبان داده است.