عکسش را از همین سالن خودمان گرفتیم که بسیار زیبا شد و بعد با چند نفر از باغدارانی که سیبری پرورش می دادند هم صحبت کردیم و نوشتیم که این میوه به دربار شاه و حتی خارج از کشور هم صادر می شود. این خبر و عکسش نصف یکی از صفحه های روزنامه را پر کرده بود. کیهان 5 تومان برای پدرم جایزه فرستاد و اداره کشاورزی آن زمان هم بابت چاپ این گزارش یک قیچی باغبانی به پدرم داد که 20 تومان قیمت داشت.» (غلامرضا تنهایی خبرنگار روزنامه کیهان در خمینی شهر /دهه 40)

سطور فوق خاطره ایست که یک خبرنگار محلی از دوران طلایی برداشت سیبری در خمینی شهر تعریف می کند. دورانی که اگرچه میزان کشت سیبری در خمینی شهر به گستردگی دیگر گونه های گلابی از جمله شاه میوه نبود و در بهترین حالت خود یک دهم از محصول کل یک باغ را به خود اختصاص می داد اما قادر بود با عطر و طعم منحصربه فردش در بازارهای خارج از استان مثل تهران خودی نشان بدهد و نام خمینی شهر را بر سر زبان ها بیندازد. در سال های نه چندان دور، پاییز برای خمینی شهری ها طعم و عطر سیبری داشت و هر خمینی شهری در این ایام بارها دهان به تناول این میوه ترد و لذیذ می گشود و مازاد مصرف خود را زیر پنبه نگه می داشت تا اسباب پذیرایی از میهمانان نوروزی خود را هم فراهم کرده باشد اما این تحفه خمینی شهر رفته رفته تحلیل رفت تا آنجا که بازگرداندن آن به دوران اوج خودش نقل محافل و مجالس رسمی و غیر رسمی شد و رییس اداره جهاد کشاورزی در جلسه معارفه خود در فروردین 1391 از احیای سیبری به عنوان یکی از اولویت های کاری خود یاد کرد.

میزان برداشت سیبری قابل ملاحظه نیست
میزان محصول سیبری خمینی شهر که جزو میوه های کمیاب و گران قیمت به شمار می رود، در سال های اخیر به شدت با کاهش مواجه شده به گونه ای که کارشناس مسوول باغبانی جهاد کشاورزی شهرستان برای بیان میزان برداشت سیبری امسال از عبارت «غیرقابل ملاحظه» استفاده کرد. کریم زاده افزود: اگرچه این میوه تا حدود 20 سال پیش از خمینی شهر به دیگر شهرها و استان ها صادر می شد اما از حدود 10 سال پیش تا کنون میزان برداشت این میوه در شهرستان رو به کاهش گذاشته به گونه ای که تنها در 50 درصد از باغات، به طور پراکنده می توان چند درخت سیبری پیدا کرد، آن هم به اندازه ای که تنها به مصرف داخل استان می رسد. وی دراین باره ادامه داد: البته میزان برداشت این میوه در 30 ساله اخیر در خمینی شهر به مقدار بسیار زیاد نبوده است و در سال 1375 که برداشت سیبری در خمینی شهر به اوج خود رسید (نسبت به سال های بعد) حدودا 100 هکتار زمین زیر کشت رفته بود که به خارج از استان نیز صادر شد. وی در رابطه با علل پایین آمدن تولید این میوه در شهرستان گفت: خشکسالی تنها یکی از دلایل نابودی درختان سیبری است. این میوه بسیار حساس است و بعضی عناصر مثل بی کربنات و برخی سموم به آن آسیب می رساند و این در حالی است که چون درختان سیبری معمولا میان درختان دیگر پراکنده هستند، باغداران ناگزیر از استفاده از سمومی هستند که به سیبری آسیب می زند. این کارشناس باغبانی در ادامه از خاک باغات به عنوان یکی از عمده دلایل عمل نیامدن سیبری یاد کرد و گفت: وقتی یک دوره زمانی می گذرد خاک دیگر قادر به عمل آوردن گونه های همیشگی نیست. کریم زاده با تاکید بر همین مطلب گفت: اگر در خمینی شهر با کمبود زمین روبرو نبودیم می توانستیم با کاشت سیبری در خاکی تازه و خالص، دوران طلایی پرورش آن را احیا کنیم. وی در حالی از کاشت نهال یا بذر سیبری در خاکی تازه به عنوان چاره احیای سیبری یاد می کند که مدت زمانی که طول می کشد تا یک درخت سیبری به اوج باردهی خود برسد، 15 سال می باشد و این زمان طولانی باعث می شود سرمایه گذار از وارد شدن به این عرصه پا پس بکشد و حاضر نباشد اینهمه سال انتظار بکشد تا سرمایه اش به بار بنشیند. صرامی نماینده مردم در مجلس نیز در گفتگوی اخیر خود با خبرنگار خانه ملت راه احیای سیبری و دیگر محصولات باغی خمینی شهر را سرمایه گذاری در بخش کشاورزی عنوان کرده و گفت: سرمایه گذاری و حمایت از کشاورزان، آینده اقتصادی روشنی را برای شهرستان رقم خواهد زد.

یاد آل دارانی، کفتربچه و لالا به خیر
گفتنی است یک زمانی 900 هکتار از باغات شهرستان ما زیر کشت درختان شاه میوه بود اما در حال حاضر این میزان به 500 هکتار کاهش یافته و حالا به جز سیبری که رفته رفته دارد از باغات خمینی شهر رخت برمی کند دیگر از کفتر بچه و لالا و برموت و آل دارانی و دیگر گونه های گلابی هم فقط در اذهان باغداران خمینی شهری نامی باقی مانده است. به نظر می رسد با سیبری هم تا دیر نشده باید عکس یادگاری گرفت و ژن های آن را به بانک ذخیره ژن سپرد، شاید آیندگان برای احیای آن قدمی بردارند.