ويژگيهاي خانواده سالم
1. داشتن مهارتهاي ارتباطي:
اصوليترين مقوله در برقراريارتباطداشتن مهارتهاي ارتباطي "شنيدن" و "حرف زدن" است.
"شنيدن"
در يك رابطه صميمي با همسرابتدا بايد او را درك و بعد انتظار گوش دادن داشت . زوجين براي داشتن يك رابطه نزديك بايد فرصت بدهند تا ديگري برداشت و احساس خود را بيان كند، و لازم است اين احساس با گوش جان شنيده و درك شود. بايد در بالاترين سطح به حرفهاي طرف مقابل گوش داد. وقتي كسي با ما صحبت ميكند معمولا در يكي از سطوح زير به او گوش ميدهيم:
*اعتنايي به او نداريم و توجه نميكنيم چه ميگويد.
*تظاهر مي كنيم به حرف هاي او گوش ميدهيم در حالي كه حواسمان جاي ديگر است.
*با گفتن كلماتي مثل آها، عجب، درسته، و نظاير آن عكسالعمل نشان ميدهيم و تظاهر ميكنيم همه حرفهاي او را شنيدهايم ولي در حقيقت به تمامي حرف ها گوش نميدهيم.
*کلمات و جملاتي را ميشنويم ولي قادر نيستسم به مفهوم و روح كلمات پي ببريم و احساسات گوينده را درك كنيم.
*نه تنها كلمات و جملات را ميشنويم بلكه آنها را عميقا درك ميكنيم و ميفهميم كه گوينده چه احساسي دارد، این گوش دادن با،محبت، همراهي و ايجاد رابطه صميمانه واحساسات همراه است.
"حرف زدن"
بسياري از خانوادهها در اثر نداشتن اين مهارت از يكديگر جداشدهاند. ايجاد ارتباط درست بين زوجين، باادامه دوستيها، عشقها و موفقيتها با توانايي درست و موثر صحبت كردن رابطه مستقيم دارد.که بسیاری فاقدآن هستند.و خيلي از دوستيها وروابط اقوام و خويشاوندان را به مشاجره ودوری از هم می کشاند.
2. داشتن مهارتهاي حل تعارض:
تفاوتهاي شخصيتي در هر يك از زوجين طبيعي است. در صورتيكه تفاوتهاي يكديگر را بدانند و بپذیرند منشا رضايت و در غير اين صورت سبباختلاف مي شود. درزمان تعارض زن و شوهر بيشتر روش اجتناب و دوري را انتخاب ميكنندولی متخصصان خانواده روشهای مختلفي را در جهت حل تعارض طراحي نمودهاند كه خانوادههاي سالم با استفاده از آنها و همكاري طرفین قادر به حل تعارضخواهند بود.
3. داشتن تفاهم در مسائل مالي:
بيشتر خانوادههايي در مسائل مالي باهم ديگر مشكل دارند. يكي ازنشانههاي خانواده سالم توافق بر سر مسائل مالي است در روابط سالم زوجين مسائل مالي در فعليت ما قرار دارد و من و تو كم رنگ است و با همكاري يكديگر به نحو احسن مديريت میشود.
4. داشتن رابطه خصوصي رضايت بخش:
رابطه جنسي زوجين يكي از نقاط قوت زوجهاي موفق است. زوجيني كه رابطه جنسي خوبي دارند قادرند عواطف و احساساتشان را به راحتي مطرح كنند و براي نيازها وتمايلات يكديگر احترام قائلند.
5. داشتن رابطه مبتني بر نقش:
مسئوليتهاي رهبري و وظايف خانهداري در خانواده، بستگي به نقشهاي تعيين شده هر كدام از زوجين دارد تعيين اين نقشها بيشتر موضوع را پيچيده ميكند و بر روابط زن و شوهر اثر گذار است. معمولا خانوادههاي سالم نقشهاي خود را در خانواده با توافق بخوبي ايفا مي نمايند.
6. داشتن باورها و ارزشهاي معنوي:
سازمان بهداشت جهاني در تعریف ابعاد وجودی انسان، به ابعاد جسمانی و روانی اجتماعی و معنوی اشاره میکند و بعد چهارم، یعنی بعد معنوی را نیز در رشد و تکامل انسان مطرح میسازد. بيشتر زوجهاي موفقي كه مورد مطالعه قرار گرفتهاند داراي نقاط قوت در معنويت بودهاند .
7. داشتن صميميت و انعطاف پذيري:
صميميت در بين زن و شوهرها بصورتهاي مختلف: كلامي، مناسبتي، هديه، نوازشي، رازداري، ايثار مثل عزيزمو شوخيهاي با مزه و كلمات عاشقانه،نوازش و بزرگداشت مناسبتهاي مختلف ،پذيرشوگذشتتفاوتهايطرفمقابلانعطافپذيريهمراهبااحتراممتقابلابراز می شود.
8. داشتن اهداف روشن و درست:
از جنبه هاي مهم در ويژگي خانواده سالم اهداف مشترك و فردي استوهر كدام از زوجين علاوه بر اهداف فرديبه اهداف فردي همسر خود نيز آگاهي كامل داشته و اهداف مشترك زوجين نيز به روشني با تفاهم و توافق طرفين تدوين و اولويت بندي می شود. عدم آگاهي از اهداف طرف مقابل به عنوان عدم حمايت او تعبير ميشود و گاهي هدف شخصي يكي از زوجين با هدف شخصي طرف مقابل يا اهداف كلي هردو تداخل پيدا ميكند و منجر به بروز مشكل و تعارض ميگردد.
9. اجراي فعاليتهاي لذتبخش و مورد علاقه:
زوجيني كه داراي خانواده سالم هستند از اوقات فراغت، سرگرميها و علايق شخصي خود، در كنار يكديگر لذت ميبرند. اما زوجيني كه در اين موارد فعاليت ندارند بيشترين تعارضات و تشنجها را در اوقات فراغت و سرگرميها دارند.
10. اجراي مهارتهاي فرزند پروري:
والد شدن زوجين تغييراتي را در روابط و چينش خانواده بوجود ميآورد. خانوادههاي سالم براي پرورش فرزندان خود از مهارتهاي فرزندپروري برخوردارند. اين مهارتها توسط متخصين خانواده و مراكز آموزشي مربوطه به زوجين آموزش داده ميشود.. اين مهارتها با توجه به نيازهاي گروههاي سني فرزندان بشكل دورهاي اجرا ميشود و برايهر گروهتعاريف و آموزشهاي خاصي دارد.