حل بخشی از بحران مالی شهرداری با عوارض هایی که مردم می دهند
داشتن شهری زیبا و درخور حق مسلم مردم است. خیابانهای تمیز با آسفالت مرتب و فضای سبز دلنشین و شهری تمیز و بدون آلودگی، امکانات شهری مناسب و ... از جمله حقوق شهروندان است اما از طرفی دیگر خود مردم هم باید در این زیبایی و توسعهیافتگی شهر سهیم باشند.
مهمترين عامل در ارائه اين خدمات، داشتن بودجه لازم است. اين بودجه از راههاي مختلفي تأمين ميشود كه دريافت عوارض نوسازي و كسب و پيشه از موارد مهم آنست. البته راههاي ديگري هم براي درآمدزايي در شهرداريها تجربه شده است. در این راستا گفتگويي داشتیم با عموسلطانی مسئول درآمد شهرداری خمینیشهر تا از وضعیت درآمدی شهرمان بپرسیم.
بعنوان اولين سئوال، درباره راههای کسب درآمد شهرداریها توضیح دهيد.
شهرداریها یک ارگان عمومی خدماتیاند که از کمکهای دولتی محرومند و عمدتاً درآمدشان از عوارض و صدور پروانههاست. عوارض شامل عوارض نوسازی، کسب و پیشه، خودرو و ... ميشود و صدور پروانههای ساختمانی اعم از تجاری و مسکونی و صنعتی هم از جمله راههای درآمدی شهرداریهاست. نکتهای که اینجا حائز اهمیت است نداشتن اعتبارات دولتی است و به همين دليل، شهرداریها مجبورند تنها از راه وصول عوارض و پروانهها کسب درآمد کنند و به شهروندان شهر خدمات ارائه دهند.
متأسفانه شهر خمینیشهر بیشتر مسکونی است و واحدهای صنعتی بسیار کمی دارد که آن هم مربوط میشود به نداشتن زمین مناسب در شهر برای ایجاد کارخانههای صنعتی. هرچند سرانه درآمدی خمینیشهریها در کشور در ردههای بالایی قرار دارد اما چون صنایعی که خمینیشهریها در آن سرمایهگذاری کردهاند در شهرهای دیگر است و در خمینیشهر فقط سکونت دارند، درآمد ناشی از عوارض این کارخانجات و واحدهای صنعتی به جیب شهرهایی که در آن مستقرند میرود.
متأسفانه ما در خمینیشهر نه شهرک صنعتی داریم و نه میدان میوه و ترهبار و موارد ديگری که باعث درآمدزایی برای شهرداری میشود. خمینیشهر از اینها محروم است. میزان عوارض مسکونی هم بسیار کمتر از میزان عوارض کارخانههاي صنعتی است. در چند سال اخیر هم برای تأمین درآمد شهرداری برگه عوارضها را صادر و درب منازل و مغازهها توزیع میکنیم اما متأسفانه مشارکت شهروندان بسیار کم است. اگر مردم عوارض خود را به موقع پرداخت کنند، شهرداری بهتر میتواند به شهروندان خدمات ارائه دهد.
البته میزان عوارضی که در شهرهای دیگر مثل اصفهان میگیرند بیشتر از شهر ماست اما همینقدر عوارضی که برای شهروندان صادر میشود، همکاری خوبی از طرف مردم نمیشود. ما هم خیلی نمیتوانیم و البته نميخواهيم به مردم فشار بیاوریم هر چند اهرمهای قانونی هم داریم. می خواهیم مردم با شهرداری آشتی کنند و اين مجموعه خدماتي را از خودشان بدانند. واقعاً شهرداری مال مردم است.
بخشي از درآمد شهرداري هم بابت طلباز ادارات دولتي و همينطور دانشگاه صنعتي است كه بايد وصول شود. در مورد دانشگاه و ادارات چه کارهایی کردهاید؟ آیا توانستهاید طلبهای شهرداری را وصول کنید؟
تقریباً یک پنجم زمینهای خمینیشهر در تصرف دانشگاه صنعتی است که تا امروز به شهرداری خمینیشهر عوارضی پرداخت نکرده است. قبلاً دانشگاه خیلی خمینیشهر را به رسمیت نمیشناخت و در جلسات شرکت نمیکرد اما با تعاملاتی که از سال گذشته با مسئولین دانشگاه داشتیم، مذاکرات خوبی شده و دیگر آنها شهرداری خمینیشهر را به رسمیت میشناسند. گام اول در این زمینه برداشته شد و دانشگاه هم قبول دارد که باید به شهرداری خمینیشهر عوارض پرداخت کند. البته این عوارضات بر عهده دولت است. شهرداری پیگیر حق مردم شهر است و انشاءا... گامهای بعدی برداشته شود. در مورد ادارات هم مذاکرات خوبی شده و آراء بر دادن عوارض به شهرداری مسجل شده است. در این مورد هم در حال پیگیری هستیم.
میزان طلبتان از ادارات و دانشگاه چقدر است و چقدر از آن وصول شده است؟
در مجموع حدود 37 میلیارد تومان است. امسال هنوز چیزی از این طلب محقق نشده اما به دنبال آن هستیم.
در مورد عوارض آلایندگی پالایشگاه چطور؟
در مورد عوارض آلایندگی هم درصدش مشخص شده اما از میزان آن خبر ندارم. استاندار هم قول و قرارهایی داده و فعلاً عوارضات پالایشگاه را بلوکه کرده تا وضعیت این عوارض که به چه شهرهایی برسد، مشخص شود.
بودجه مصوب امسال شهرداري چقدر بوده و تا حالا چقدر از آن محقق شده است؟
بودجه مصوب امسال 22 میلیارد و 500 میلیون تومان است که در این نه ماهه تقریباً 70٪ محقق شده است.
سرانه هر شهروند خمینیشهری چقدر است و دیگر شهرهای همجوار چقدر؟
ما 22 میلیارد و 500 میلیون بودجه داریم که با جمعیت 250 هزار نفری شهر، سرانه 90 هزار تومان است. شاهینشهر با جمعیت 140 هزار نفری و بودجهای تقریباً 50 میلیاد تومانی، سرانهای بیش از چهار برابر ما دارد. نجفآباد هم 240 هزار نفر جمعیت دارد و بودجهاش 25 میلیارد تومان است و شهرداری اشان هم با جمعیت 280 هزار نفری 70 میلیارد تومان بودجه دارد، بنابراين سرانه هر شهروند کاشانی 250 هزار تومان است که تقریباً 3 برابر خمینیشهر است.
از بودجه پارسال چقدر محقق شده است؟
بودجه پارسال 20 میلیارد تومان بود که تقریباً 95٪ آن محقق شده است.
گفتید که هر سال فیشهای عوارض را صادر میکنید و درب خانهها و مغازهها و واحدهای صنعتی میدهید. از این فیشها چند درصد آن وصول میشود؟
سال گذشته از 73250 فیش صادره تنها 12٪ آن وصول شد و متأسفانه مردم همکاری لازم را با شهرداری نداشتند. اگر مردم با شهرداری همکاری کنند و هر ساله عوارضات خود را پرداخت کنند، از یک طرف جمع نمیشود و بعداً بخواهند یکباره بدهند و از طرفی هم شهرداری میتواند روی آن بهتر برنامهریزی کند.
وضعیت پروانهها چطور است. آیا امسال بیشتر شده؟
متأسفانه امسال بحث بیمهها تأثیر بسیار سوئی بر تعداد پروانهها گذاشت. گران شدن بیش از حد بیمه تعداد پروانهها را کم کرد و در این زمینه تقریباً تعداد پروانههای ساختمانی رشدی نداشت.
شهرداری پروژههای مشارکتی هم دارد؟
بحث مشارکت سرمایهگذاران در پروژههای شهری یک بحث نوپاست. شهرهای دیگر کارهای بسیار خوبی کردهاند. شهرداری خمینیشهر هم به دنبال کارهای مطالعاتی است که کمکم به نتیجه خواهد رسید. شهرداری در زمینه بلندمرتبهسازی و ساختمانسازی آمادگی دارد تا با سرمایهگذاران مشارکت کند. در حال حاضر در مورد ساختمانی در میدان امام صحبتهایی شده است. فعلاً تنها معاینه فنی را داریم که به صورت مشارکتی ساخته شده است.
حرف آخر؟
براي حل مبنايي مشكلات شهر تلاشهاي خوبي صورت گرفته است اما به حمايت مردم و همه مسئولان نياز دارد. بنظر من در مباحث كلان شهر مثل وصول طلبها و عوارضات آلايندگي و ... بايد همه حمایت کنند و منافع سیاسی را بگذارند کنار.