دامپزشکی دانشی بزرگوار است و حکما در کتاب های خود آن را شرح کرده و در باب آن تصنیف ها کرده اند. معالجه بیماری حیوانات دشوارتر از بیماری انسان است، زیرا ستوران زبان بسته اند و بیماری و درد خود را گفتن نتوانند، اما بیماری آنها را با احساس و بررسی می توان فهمید. پس دامپزشک باید به بیماری ستوران و معالجه آنها آگاه باشد و این شغل را کسی باید برعهده گیرد که در فنون فصد (1) و قطع و داغ کردن و نظایر آن صاحب خبر باشد وگرنه موجب مرگ یا شکستگی ستور می شود و در این صورت ارش  و کاهش بهای آن را به طریق شرع باید بپردازد و محتسب نیز او را تعزیر کند.
  شایسته است که دامپزشک پیش از تراشیدن سم اسب و ستور دیگر، سم را مشاهده کند، اگر کج باشد از سوی دیگر مقداری بتراشد تا متعادل باشد و اگر دست ستور قائم باشد، به عقب میخ های کوچک و به جلو میخ های بزرگ بزند و هرگاه قایم نباشد، به عکس عمل کند. اما در تراشیدن سم زیاده روی نکند، زیرا ستور اعمش (2) می شود، و میخ را سست نزند زیرا نعل می جنبد و سنگ-ریزه و ریگ در زیر آن داخل می شود و سم را از اندرون می ساید، و بر سم محکم نکوبد تا موجب از کار افتادن ستور نشود، و باید دانست که نعل چسبیده، سم را نگاه می دارد و نعل نرم میخ های استوار را ثابت می کند و میخ بلند بهتر از ستبر است.
بیطار (3) باید به بیماری ستور و اسبهایی که به آنها می رسد و مردم به هنگام اختلاف درباره ستور نزد او می آیند آشنا باشد. یکی از حکیمان در کتاب بیطره (4) انواع بیماری های ستور را 320 نوع گفته است و ما چند نوع از مشهورترین آنها را می گوییم. از آن جمله است: خناق رطب، خناق خشک، جنون، فساد دماغ، سردرد، آماس شکم ، آماس، خشام، درد کبد، سرفه سرد، درد مفاصل، سستی گوش، کری و مانند آن که شرح همه آنها به درازا می کشد.
   بیطار باید به معالجه این بیماری ها و سبب پیدایش آنها آشنا باشد. بعضی از این بیماری ها چون بر ستور عارض گردد، عیب دایمی می شود و بعضی دیگر به عکس عیب دایمی نیست. اگر بیم درازی سخن نبود در این باره مشروحاً سخن می گفتم. محتسب باید سستی نکند و بیطاران را بیازماید.

1- رگ زدن
2- آنکه چشمش ضعیف شود و آب از  آن جاری گردد.
3- دامپزشک
4- دامپزشکی