تحقیقی پیرامون گویش ولاتی (3)
|
لغت |
معنی |
تلفظ |
|
اِبُ |
علامت تعجب از اصوات |
ebo |
|
اُباتی |
آنچه که قابل سوختن باشد و آب آن را آورده باشند - هیزم |
obâti |
|
ابی |
دیگر - غیر از این (حرف) |
ebi |
|
ابی زه |
خربزه |
ebiže |
|
اته |
بده |
ete |
|
اتان |
بدهم |
etân |
|
اتا |
دادی |
ettâ |
|
نمتا |
ندادم |
namtâ |
|
نتا |
ندادی |
nâttâ |
|
اجگ یا اژگ |
نوعی هیزم که از شاخه های کم قطر درخت باشد در مقابل لورچه (شاخه های کلفت درخت) (اژگ) را به برگ نیز گویند. |
aǰg - ažg |
|
اُرچین یا اورچین |
پلکان (غیر از نردبان) |
orčin |
|
اُرچینو |
ترجمه مشخص نشد. شاید نام شغلی باشد. |
orčino |
|
اُراغی |
نوعی داس کوچک |
oraqi |
|
اُرما |
خرما |
ormâ |
|
اَخنه یا اَخن |
فلانی، پسره، دختره، ضمیر مبهم |
axene /axen |
|
ازمه |
هیزم - هیمه |
ezme |
|
ازّه |
دیروز |
ezze |
|
ازون یا اوزون |
زبان؛ وسیله تکلم |
ozun /uzun |
|
اژیدن |
ارزیدن - ارزش داشتن - اَژواِ (می ارزد) |
âžidan - azue |
|
اس (1 ) |
خشت |
es |
|
اسّا - وسه وایسه(2) |
ایستاد - بایست |
essâ / vesse / vâyse |
|
وای سادن |
ایستادن |
vâysâdan |
|
اسپه / اسبه |
سفید |
espe / esbe |
|
اسپه اُ |
سفید آب |
espe o |
|
اُسکار یا اُشکار یا اشکال یا اشنار اس |
محل ورود آب به درون باغ |
oskâr /oškâr / oškâl /ošnâr |
|
اسی |
بشوی |
essy = es |
|
اُشک یا اُسک |
خشک |
ošk /osk es âle |
|
اشه یا اِشو |
امشب |
ešše / eššo |
|
اگه |
اگر (حرف) |
ege |
|
الاخون و ولاخون |
خون به دل - سرگردان |
elâxuno velâ xon |
|
الکی |
بیهوده - حرف بی مبنا |
alaki |
|
اَمته |
شکسته |
amate |
|
امنا |
گذاشتم - نهادم |
emnâ |
|
اُو |
آب تبدیل مصوت بلند آ به اُ |
ow |
مثال:
در ادامه داستان پیرزن که هفت دختر داشت و جگر برای پختن آمده می کرد دختر به اتاق می رود و خواهرش را صدا می زند می گوید
دادا، دادا، نزونی ماما چی چی بشووه، قلیه جیگر بشووه ماما، بندی جیگر بشووه ماما، بوزه بشه قسودا اگی
یعنی: خواهر، نمی دانی مادر چه می پزد، مادر دارد قلیه جگر می پزد، بند جگر می پزد برو و سهم خودت را بگیر .
پاورقی ها:
1_ تبدیل حرف شین از ویژگی های گویش است و معمولا (ت) بعد از آن حذف می شود مثل انگشت : انگس
2- رجوع شود به تاریخ بیهقی صفحه 161 نسخه فیاض بخش و نیز صفحه 25 بوستان دکتر غلامحسین یوسفی
روزنامه فرصت از سال 13 کار خود را آغاز کرد و در حال حاضر خبر های خود را به صورت آنلاین نیز ارائه میکند