الف: تعریف خنده:
شاید بتوان اصلی ترین نمود ظاهری شادی را در حالت طبیعی خنده دانست که سبب به وجود آمدن حالت خاص در چهره به خصوص لب ها و گونه ها می شود که همراه با آوای خاصی می باشد، در واقع خندیدن راهی برای نشان دادن شادمانی و ابراز احساسات است.

ب: شکل های خنده:
خنده به شکل های مختلفی بروز می کند که عبارتند از : 1- طبیعی 2- لبخند 3- کشدار یا زیاد 4- صدادار و بلند یا قهقهه 5- نیشخند 6- تمسخر آمیز طبیعی است.

ریشه و پیام های هر کدام از اشکال خنده متفاوت بوده و آثار آن یکسان نمی باشد و با شخصیت و موقعیت اجتماعی افراد هم ارتباط داده می شود. ولی باید توجه کرد که خنده به شمشیری دو لبه می ماند.

ج: تفاسیر و برداشت ها از خنده:
از دیدگاه های مختلفی می توان پیام ها و مفاهیم و تفاسیر خنده را بررسی کرد که به سه دیدگاه عمده آن اشاره می شود:

1- دیدگاه اسلامی: در این دیدگاه خنده در ید قدرت خداوندی است که بنا به نظر بعضی مفسرین بشر از آن بهره می برد. خنده طبیعی و لبخند و گشاده رویی توصیه اسلام و رویه حضرت رسول اکرم (ص) می باشد ولی قهقهه و خنده بلند نکوهش شده است و پيامبر مكرم اسلام(ص) خنده زیاد را سبب مردن دل دانسته و لذا خنده تمسخر آمیز هیچ جایگاهی در دین مبین ندارد.

2- دیدگاه روانشناسی: بیشتر روانشناسان خنده را به دو نوع تقسیم می کنند:
• ذاتی یا درونی که مربوط به کودک  انسان است و خنده ای اصیل و واقعی و طبیعی می باشد.
• اکتسابی و مصنوعی که می تواند هم اصیل باشد و هم آلوده به اغراض و شرایط و منافع گردد.

3- دیدگاه سنتی و فرهنگی: هر جامعه ای فرهنگ و سنت خاصی خود را دارد، لذا تفاسیر متفاوتی از انواع خنده می تواند داشته باشد. اما خنده ای که سبب آزار و اذیت دیگری می شود در تمامی فرهنگ ها نکوهش شده است و نیشخند و خنده های ناشی از رضایت و تعجب تقریباً مفهوم مشترکی در تمامی جوامع دارند.

د: فواید خنده:
شاید یکی از شگفت آورترین و پر راز و رمزترین قابلیت های انسانی همین خنده باشد که استفاده از آن مهارت و هنر می خواهد. فواید آن را می توان به دو دسته تقسیم کرد:

1- فواید اجتماعی، ارتباطی: بر کسی پوشیده نیست که خنده و گشاده روئی که سیره نبوی است، حلّال بسیاری از معضلات و مشکلات بوده و روابط انسانها و افراد خانواده را با هم روان و آسان می کند، چه کدورتها که با یک لبخند پایان می یابد و چه مقابله ها که با یک خوشروئی اتفاق نمیافتد و چه زیباست که کسبه، کارمندان و هر کسی که در جائی مشغول کاری است لبخندی به ارباب رجوع خود ارزانی و آرامش را چاشنی کار خود کنند، از این آتشنشان طبیعی غافل نشویم.

2- فواید درمانی: تحقیقات مختلف فیزیولوژی، بیوشیمیایی و عصب شناسی و روانشناسی همگی نشان دادهاند که خنده سبب ترشح مواد معجزه گر در بدن می شود که سلسله واکنشهایی را بوجود می آورد كه ماحاصل آن تقویت سیستم ایمنی در مبارزه با بیماریها و بهبودی است. به همین دلیل مکانهای خاصی حتی در بیمارستانها برای خندیدن و خنده درمانی اختصاص یافته است. همچنین خنده بدن را در مقابل ابتلاء به بیماریها تقویت می کند و استرس و کنشهای روانی را کاهش و حتی درمان می کند.

ح) بسترهای شادمانی و خنده:
برای خنداندن و خنده روئی مردم نیاز به بسترها و مناسبت هایی است که آنرا سبب شده و یا تحریک و راحت کند كه به برخی از این بسترها اشاره می شود:

1- اعیاد و مناسبتها: هر جامعه ای نیاز به روزهایی دارد که مردم در ذهن و باور خود آن روز را مختص شاد بودن و شادمانی بدانند که در فرهنگهای مختلف متفاوت هستند ولی به دو دسته کلّی دینی و ملّی و باستانی تقسیم می شوند:

• مناسبتهای دینی: در دین مبین اسلام و مکتب تشیع مناسبتهای زیادی از جمله اعیاد بزرگ مسلمین و میلاد مبارک ائمه اطهار (ع) وجود دارد که بستر مناسبی برای شادمانی و شگفتن غنچه های خنده بر لبان مردم است اگر بعضی کج سلیقه گی ها و محدودیتهای ذهنی این فرصتها را نابود نکند. در همینجا می توان به رویه برخی مداحان در عدم توانائی آنها در ایجاد فضای شاد در چنین مناسبتهایی انتقاد کرد.

• مناسبتهای ملّی و باستانی: مردم جوامع مختلف اتفاقات سرنوشت ساز و مناسبتهای مختلف را مبنای اعیاد در جشنهای خود قرار دادهاند که ریشه آنها پیروزیها، استقلالها، تحولات اساسی و نیز تغییرات طبیعی مثل شروع بهار و سال نو میباشد. برای ما ایرانیها نوروز بزرگترین جشن باستانی میباشد که با گذشت سالهای دراز پایدار مانده است که مجموعهای از سنتها و آداب و رسوم را در بردارد و پرداختن به آنها مجال دیگری میخواهد ولی آنچه مهم است میتوان از این مناسبتها در شاد کردن خود و خانواده و جامعه و رفع کدورتها و تلطیف فضای زندگی استفاده شایانی برد. 

2- هنرها و هنرمندان: هنرمندان و هنر آنها اعم از نوشتاری و تصویری که خمیرمایه طنز داشته باشد مانند آثار طنز،  کاریکاتور، سینما و مجموعه های تلویزیونی و تأتر میتواند بسترهای مناسب شادی خنده را فراهم سازد. 

و) آفات خنده:
عرفا و اکثر روانشناسان و علمای دینی شادی را به دو دسته پایدار و زودگذر تقسیم بندی می کنند، اگر به شادی پایدار معتقد باشیم برای دستیابی به آن به تغییر دیدگاه ها و نگرش های خود نیاز داریم، شالوده های شادی پایدار بر پایه جستجوی زیبائیها و خوبیها، اعتماد به نفس و قبول مسئولیتها، توانائی کنترل بر خود و احساسات و خوش بینی و عدم سوءظن و برونگرائی و رهایی از وابستگیها و عشق و دوست داشتن دیگران قرار دارد.
با این اعتقاد هر شرایط و عاملی که به شادی پایدار صدمه بزند آفات شادی و خنده به حساب می آید از جمله این آفات شادشدن از پیروزیهای ظاهری و موقتی و ایجاد بسترهای مصنوعی ایجاد شادی مثل استفاده از مخدرها و روانگردانها، دستانداختن و تمسخر دیگران، بیتوجهای به مشکلات و مسائل دیگران، سوءاستفاده و بهرهوری و استثمار دیگران برای کسب منافع و لذّات می باشد. در این ارتباط خنده های نابجا را هم نباید از نظر دور داشت.
لذا شادی پایدار وقتی حاصل می شود که به همدیگر عشق بورزیم، همدیگر را دوست داشته باشیم، به افکار همدیگر احترام بگذاریم و مشکلات همدیگر را درک و در جهت رفع آنها همّت بگماریم و شادی را در با هم بودن بدانیم تا با هم بخندیم و بهم نخندیم.