درباره يک اظهارنظر قابل‌تامل از رئيس جمهور

ارسال در مهم ترین خبرهای استان و کشور

روز گذشته خبرگزاری های مختلف گزارش دادند، که رئیس جمهور محترم در دومین جشنواره و نمایشگاه علم تا عمل که در محل مصلی تهران برگزار می شد، در جملاتی قابل تامل، بیان داشته اند: «انسان تنها قدرت دستیابی به ذات خداوند را ندارد والا همه آنچه خداوند خلق کرده انسان هم می تواند خلق کند.»

با مقایسه این فرضیه جدید که توسط رئیس جمهور در این رابطه نکات زیر به نظر می رسد.

اظهارنظر فوق درباره توانایی انسان در خلقت تمامی اشیا به دلایل بسیاری که بخشی از آن در زیر می آید خلاف صریح اعتقادات دینی ماست و جای بحث بسیار دارد. به عنوان مثال در آیه 73 سوره مبارکه حج آمده است: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ لَن يَخْلُقُوا ذُبَابًا وَلَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ وَإِن يَسْلُبْهُمُ الذُّبَابُ شَيْئًا لَّا يَسْتَنقِذُوهُ مِنْهُ ضَعُفَ الطَّالِبُ وَالْمَطْلُوبُ». [1]

در این آیه شریفه، به ضعف انسان از خلق حتی یک پشه اشاره شده است که با سخنان امروز آقای احمدی نژاد در تناقض آشکار است. همچنین در آیات متعدد دیگر نیز، به عجز انسان از آوردن آیه ای مثل آیات قرآن اشاره می گردد.

امیرالمومنین علی (ع) ‌نیز در فرازی از اولین خطبه نهج البلاغه می فرمایند: «اَلْحَمْدُ لِلَّهِ اَلَّذِي لاَ يَبْلُغُ مِدْحَتَهُ اَلْقَائِلُونَ وَ لاَ يُحْصِي نَعْمَاءَهُ اَلْعَادُّونَ وَ لاَ يُؤَدِّي حَقَّهُ اَلْمُجْتَهِدُونَ اَلَّذِي لاَ يُدْرِكُهُ بُعْدُ اَلْهِمَمِ وَ لاَ يَنَالُهُ غَوْصُ اَلْفِطَنِ اَلَّذِي لَيْسَ لِصِفَتِهِ حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ لاَ نَعْتٌ مَوْجُودٌ وَ لاَ وَقْتٌ مَعْدُودٌ وَ لاَ أَجَلٌ مَمْدُودٌ فَطَرَ اَلْخَلاَئِقَ بِقُدْرَتِهِ وَ نَشَرَ اَلرِّيَاحَ بِرَحْمَتِهِ وَ وَتَّدَ بِالصُّخُورِ مَيَدَانَ أَرْضِهِ أَوَّلُ اَلدِّينِ مَعْرِفَتُهُ وَ كَمَالُ مَعْرِفَتِهِ اَلتَّصْدِيقُ بِهِ وَ كَمَالُ اَلتَّصْدِيقِ بِهِ تَوْحِيدُهُ...» [2]

ذیل این خطبه در تفسیر منهاج البراعة خویی، آمده است: «و في قوله عليه السلام بقدرته اشارة إلى ان خلق الأشياء بنفس القدرة التي هي عين ذاته، لا بشي‏ء آخر، و أما ساير الصّناع و الفواعل فليسوا كذلك، فان صنعهم، و فعلهم بشي‏ء غير ذواتهم كآلة أو ملكة نفسانية، أو مادة أو معاون، مثلا إذا أنشأ إنسان كتابا فانّه يحتاج إلى آلة كاليد و القلم، و إلى ملكة الكتابة، و إلى مادة كالمداد و القرطاس و إلى معاون يتّخذ له الآلة الخارجة و يصلح مادّة الكتابة، و أمّا صنعه سبحانه، فلا يحتاج إلى شي‏ء من ذلك، و إنّما هو بنفس ذاته الواجب، و نفس قدرته الكاملة.» که با این نکته اشاره دارد که خداوند اشیاء را با قدرتی خلق کرده که عین ذات اوست. این کلام در تناقض صددرصدی با سخنان دیروز رئیس جمهور است.

باید یادآور شد که مقصود از طرح این موضوع، داوری میان این کلام و کلمات رئیس جمهور محترم نیست و مورد انتظار نیست که در این مجال، به بحث درباره حدوث قرآن و بحث کلمه شناسی در باب ریشه «خلق» و ... مطرح شود که البته این مباحث، موضوعاتی است که در جای خویش و در محافل علمی و حوزوی قابل بحث و تدبر است.

اما سوال اینجاست که آیا تریبون ریاست جمهوری محل مطرح شدن این سخنان است؟ آیا اگر این سخنان و اظهارنظرها صحیح نباشد‌ (که در این مورد خاص هست)، امکان دارد چنین تریبونی در خدمت آرای مخالفان قرار داده شود تا طرح مسئله کنند؟ آیا اینگونه بحث های تئوریک دردی از قوه مجریه دوا می کند؟ آیا بهتر نیست انسان به جای آنکه خدایی کنند، بندگی کند؟ آیا اینگونه اظهارنظر رئیس جمهور را می توان در راستای همان تئوری های اومانیستی آقای خاص جستجو کرد؟

در پایان این نکته بسیار حائز اهمیت است که با توجه به کثرت این گونه نظریه پردازی ها و سخنان در دولت دهم از سوی رئیس جمهور و رئیس دفتر رئیس جمهور و سایر اعضا، این نیاز احساس می شود تا چنین تفکرات بی پایه و اساسی، توسط علما و اهل فن به چالش کشیده شود تا از این تریبون عمومی رای خاصی به کرسی ننشیند.

پاورقی:
[1] اى مردم، مَثَلى زده شد. پس بدان گوش فرا دهيد: كسانى را كه جز خدا مى‏خوانيد هرگز [حتى‏] مگسى نمى‏آفرينند، هر چند براى [آفريدن‏] آن اجتماع كنند، و اگر آن مگس چيزى از آنان بربايد نمى‏توانند آن را بازپس گيرند. طالب و مطلوب هر دو ناتوانند.

[2] خداى را سپاس كه گويندگان به عرصه ستايش‌اش نمى‌رسند، و شماره‌گران از عهده شمردن نعمت‌هايش برنيايند، و كوشندگان حقّش را ادا نكنند، خدايى كه انديشه‌هاى بلند او را درك ننمايند، و هوش‌هاى ژرف به حقيقت‌اش دست نيابند، خدايى كه اوصاف‌اش در چارچوب حدود نگنجد، و به ظرف وصف درنيايد، و در مدار وقت معدود، و مدت محدود قرار نگيرد. با قدرتش خلايق را آفريد، و با رحمتش بادها را وزيدن داد، و اضطراب زمينش را با كوه‌ها مهار نمود.