رویایی به نام نقش‌جهان؛ چرت پاره کارگران ورزشگاه و معضلی به نام سالک
در آستانه سالروز گلنگ‌زنی سنگین ترین و طولانی‌ترین پروژه ورزشی ایران
خبرگزاری ایمنا: نقش جهان همان گودال منفور حاشیه شمال شهر، همان ورزشگاهی که سالهاست به حسرت اصفهانی جماعت بدل شده همچون تمامی سالهای اخیر حال و روز خوشی ندارد. فصل یازدهم لیگ برتر در شرف آغاز است و دیگر نبود فولادشهر به یک عادت برای فوتبال دوستان اصفهانی تبدیل شده است. بد ندیدیم در روزهای نزدیک به شروع لیگ سری به عجیب ترین استادیوم دنیا سری بزنیم و گزارشی از وضعیت آن ارائه کنیم.
به گزارش ایمنا، اواسط مرداد سال ۷۲ بود كه نوزاد ورزشگاه نقش‌جهان در خاك‌هاي سالك زده منطقه شمال اصفهان چشم به جهان گشود؛ ورزشگاهي كه قرار بود در عرض ۵ سال به يكي از بهترين ورزشگاه‌هاي ايران تبديل شود و خيال مردم اصفهان را از بابت استاديومي با ظرفيت بالا تكميل كند؛ ورزشگاهی که در آغاز نوید دوران خوش فوتبال اصفهان را به مردم این استان می‌داد.
داستان ساخت ورزشگاه نقش‌جهان یا همان دهکده المپیک اصفهان از اواخر دهه ۶۰ و در زمان مدیریت علیرضا رحیمی بر تربیت بدنی استان اصفهان کلید خورد و با تصویب اداره‌کل تربیت بدنی وقت، ساخت این دهکده پر سر و صدا آغاز شد؛ از آن زمان همه مسئولان دست به دست هم دادند تا این ورزشگاه را که آن زمان تنها دارایی مردم اصفهان به شمار می‌رفت، تکمیل کرده و به بهره‌برداری برسانند.
شايد اگر هنگام آغاز پروژه مسئولان وقت تربيت بدني مي‌دانستند كه قرار است ورزشگاه در زماني بيشتر از ۲۰ سال از زمان گلنگ‌زني آن در وضعیت مبهمی قرار داشته باشد، عطاي آن را به لقايش مي‌بخشيدند و تمركز خود را بر ديگر پروژه‌هاي ورزشي معطوف مي‌كردند تا شاید با افتتاح پروژه‌هایی کوچک‌تر اما با سرانجام، دل مردم این استان را اندکی شاد کنند؛ اين ورزشگاه در ميان چهره‌هاي خندان مسئولان اصفهاني پس از ماه‌ها و با وجود تاخیر چند ساله آغاز به فعاليت كرد تا نزدیک به ۲۰ سال مردم نصف جهان را در انتظار خود نگه دارد.
* آغاز ساخت ورزشگاه
در سال ۱۳۷۲ استاندار وقت اصفهان، سردار ترکان رئیس آن روزهای هیئت فوتبال استان اصفهان را به عنوان نماینده خود و مدیر این دهکده
” بنابر ادعای کارشناسان، سپاهان طی دوران حضور در ورزشگاه نقش‌جهان و بازی‌های خود در این ورزشگاه یکی از بهترین دوران خود را طی کرد و بهترین نتایج خود با توجه به بازیکنان و مهره‌های مختلف خود را در این ورزشگاه گرفت “
منصوب کرد و فعالیت‌های آغازین این ورزشگاه از آن زمان شروع شد تا از سال ۱۳۷۴ خاک برداری استادیوم آغاز شده و در عرض یک سال انجام شود.
پس از خاکبرداری زمین‌های مورد نظر، عملیات اجرایی استادیوم فوتبال این ورزشگاه از ۲۹ مرداد ۱۳۷۵ و با حضور رئیس جمهور وقت آغاز شد و روند کار به صورت رسمی اجرایی شد؛ اگرچه در آن زمان بسیاری به دنبال ساخت هرچه سریعتر ورزشگاه بودند اما عدم تکمیل آن در سالهای گذشته نشان داد که احداث ورزشگاه سالها به طول انجامید و هنوز هم ادامه دارد! به محض آغاز ساخت ورزشگاه سردار ترکان از اصفهان راهی تهران شد تا عموشاهی مدیریت ورزشگاه را بر عهده بگیرد و انجام دیگر اقدامات تکمیل این ورزشگاه را بر عهده بگیرد. ورزشگاه نقش‌جهان در دهه ۷۰ مدیران مختلفی به خود دید و پس از عموشاهی، غلامی و بعد از آن مرتضی طغیانی، رئیس کنونی شرکت گاز استان اصفهان به عنوان مدیر ورزشگاه منصوب شد.
طغیانی فاز نخست استادیوم فوتبال را به مرحله بهره‌برداری رساند و کار را به گونه‌ای پیش برد که سپاهان بتواند در دهه ۸۰ از این ورزشگاه استفاده کند اما نقص‌های موجود در فاز نخست استادیوم مسئولان را ملزم به آغاز ساخت فاز دوم ورزشگاه کرد.
* بهره‌برداری از نقش‌جهان ناقص و پر عیب
نخستین بازی سپاهان در مسابقات لیگ برتر ۲۶مهرماه سال‌از دومین مرحله مسابقات لیگ برتر در ورزشگاه نقش جهان برگزار شد و اگرچه ورزشگاه نقص‌ها و مشکلات بسیاری داشت اما تیم اصفهانی در دوره‌های دوم تا پنجم توانست در این ورزشگاه به مصاف حریفان خود برود و در این ورزشگاه دو جام قهرمانی در دوره‌های نوزدهم و بیستم مسابقات جام حذفی و یک جام قهرمانی در دومین دوره مسابقات لیگ برتر برای هواداران خود به ارمغان آورد.
باید گفت بنابر ادعای کارشناسان، سپاهان طی دوران حضور در ورزشگاه نقش‌جهان و بازی‌های خود در این ورزشگاه یکی از بهترین دوران خود را طی کرد و بهترین نتایج خود با توجه به بازیکنان و مهره‌های مختلف خود را در این ورزشگاه گرفت.
پس از آن برای رفع مشکلات و نواقص ورزشگاه نقش‌جهان، فاز دوم ورزشگاه از سال ۸۶ و توسط شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی کشور آغاز شد تا این پروژه با دریافت بودجه ملی هرچه سریعتر به بهره‌برداری برسد، سپاهانی‌ها برای جلوگیری از فوت وقت در روند تکمیل ورزشگاه و به خیال آنکه ورزشگاه دو ساله آماده شده و به بهره‌برداری می‌رسد، از برگزاری مسابقات خود در این ورزشگاه خودداری کرده و در ورزشگاه فولادشهر به مصاف حریفان خود رفتند تا منتظر ساخت این ورزشگاه بنشینند. تيم اصفهاني كه از زمان دريافت رديف
” اگر سپاهانی‌ها می‌دانستند که ورزشگاه قرار نیست در پنج سال بعدی به بهره‌برداری برسد، به اتفاقاتی نظیر آنچه بین امیر قلعه‌نویی سرمربی وقت استقلال و مسئولان باشگاه سپاهان به دلیل آماده نبودن جایگاه ویژه در فینال جام حذفی سپاهان و استقلال روی داد، تن می‌دادند و ورزشگاه را براي پشه‌هاي سالك و كارگراني كه تعداد آنها در ۵ سال گذشته از ۵۰ نفر بيشتر نبوده خالي نمي‌كردند “
بودجه نقش‌جهان اندكي به ساخت استاديوم مورد نظر خود اميدوار بود، سالها منتظر ورزشگاه نشست تا پيش از آغاز ليگ امسال هم به دنبال هزينه‌هاي كرايه استاديوم فولادشهر براي ۳۴ هفته ليگ برتر و مسابقات ليگ قهرمانان آسياي خود باشد.
شاید اگر طلایی‌پوشان اصفهان می‌فهمیدند که این ورزشگاه قرار نیست به این زودی‌ها به بهره‌برداری برسد، هرگز بازی‌های خود را به ورزشگاه فولادشهر اصفهان منتقل نمی‌کردند و به نواقص ورزشگاه راضی می‌شدند، اگر سپاهانی‌ها می‌دانستند که ورزشگاه قرار نیست در پنج سال بعدی به بهره‌برداری برسد، به اتفاقاتی نظیر آنچه بین امیر قلعه‌نویی سرمربی وقت استقلال و مسئولان باشگاه سپاهان به دلیل آماده نبودن جایگاه ویژه در فینال جام حذفی سپاهان و استقلال روی داد، تن می‌دادند و ورزشگاه را براي پشه‌هاي سالك و كارگراني كه تعداد آنها در ۵ سال گذشته از ۵۰ نفر بيشتر نبوده خالي نمي‌كردند.
* آغاز کار ورزشگاه با مدیریت و پیمانکار جدید
به هر حال استادیوم نقش‌جهان از مرداد سال۸۶ با مدیریت شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی کشور و زیر نظر شرکت کاشالوت، کار خود را آغاز کرد تا در عرض دو سال و تا پایان مرداد ۸۸، فاز دوم استادیوم آماده شده و به بهره‌برداری برسد.
در طول سالهای ۸۶ تا ۸۹ بودجه‌های مختلفی از سوی سازمان تربیت بدنی به این ورزشگاه اختصاص یافت اما با وجود اینکه بودجه‌ای اعلام شده با نام بودجه ملی به دست مسئولان این ورزشگاه می‌رسید، هیچیک از این بودجه‌ها کفاف ساخت آن را نداد تا این ورزشگاه با گذشت ۲ سال از زمان مقرر برای بهره‌برداری، همچنان در بلاتکلیفی برای ساخت به سر ببرد.
روند کار نقش‌جهان به گونه‌ای پیش رفت تا از بهمن ۸۸، بودجه‌های آن به پایان برسد و تکمیل آن عملا متوقف شود. حالا كارگراني كه هر روز براي تكان دادن ورقه‌هاي آهني جايگاه ويژه ورزشگاه وقت خود را تلف مي‌كردند با خيال راحت به سر كار ديگري رفتند تا خود را در كوچه پس كوچه‌ها و بازي‌هاي شركت توسعه و پيمانكار ورزشگاه گم نكنند و از طريق ديگري لقمه‌هاي نان بر سر سفره خود ببرند.
با آغاز سال ۸۹ اظهارات بسیاری در مورد اختصاص بودجه ۳۰ میلیاردی به ورزشگاه نقش‌جهان به گوش رسید و استاندار اصفهان از درخواست بودجه۳۰ میلیاردی از رئیس جمهور برای تکمیل این ورزشگاه در سفر رئيس جمهور به كاشان خبر داد اما این درخواست با وجود موافقت رئیس جمهور در سال ۸۹ به سرانجامی نرسید و در پیچ‌و خم‌های مختلف اداری گم شد. بودجه مورد نظر استاندار اصفهان اگرچه از سوي رئيس جمهور با موافقت مواجه شد اما عملا در يك سال پس از آن معاونت راهبردي رئيس جمهور كه مسئوليت پرداخت اين بودجه و ابلاغ آن به سازمان تربيت بدني را بر عهده دارد، كاري در اين زمينه نكرد تا مطرح شدن اين بودجه تنها بادي بر جگر عطشان ورزشگاه لقب گيرد.
* فصلی جدید در نقش‌جهان با تفویض مدیریت به اصفهان
از اواخر تابستان ۸۹ پیشنهادات بسیاری در مورد تفویض مدیریت ورزشگاه نقش‌جهان و باز گرداندن مدیریت این ورزشگاه به استان اصفهان به گوش رسید و این پیشنهادات با موافقت مسئولان استان و توافق زبانی مسئولان شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی کشور مواجه شد اما پس از مدتی با عنوان شدن وجود منع قانونی برای تفویض مدیریت این ورزشگاه به استان اصفهان، این مسئله عملا متوقف
” مسئولان شهري اصفهان، شهردار و اعضاي شوراي شهر بارها اعلام كردند در صورتيكه مديريت ورزشگاه را به آنها تفويض كنند، در زماني بالغ بر ۶ ماه تا يك سال، آن را تكميل مي‌كنند “
شد.
در اين مدت مسئولان شهري اصفهان، شهردار و اعضاي شوراي شهر بارها اعلام كردند در صورتيكه مديريت ورزشگاه را به آنها تفويض كنند، در زماني بالغ بر ۶ ماه تا يك سال، آن را تكميل مي‌كنند.
در مهرماه سال گذشته درحاليكه اقبال عمومي تفويض مديريت اين ورزشگاه به اصفهان وجود داشت، معاون عمراني استاندار اصفهان از منتفي شدن اين مسئله اعلام كرد تا پس از آن و حدود ۳ ماه بعد، معاون سیاسی امنیتی استاندار اصفهان از موافقت مجدد مسئولان شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی کشور برای تفویض مدیریت این ورزشگاه به استان خبر دهد.
صمصام شریعت معاون عمرانی استاندار اصفهان پس از اعلام قطعی شدن تفویض مدیریت ورزشگاه نقش‌جهان به استان اصفهان در صورت عملی شدن شروط استانداری، در پاسخ به این سئوال که "تفویض مدیریت تکمیل این ورزشگاه به استان اصفهان غیرقانونی است یا خیر"، اعلام كرد كه موضوع خلاف قانون بودن تفویض مدیریت ورزشگاه به استان اصفهان از ابتدا توسط مسئولان سازمان تربیت بدنی مطرح شد اما پس از آن با بررسیهای انجام شده مشخص شد که منعی در این زمینه وجود ندارد و مسئولان می‌توانند نسبت به این کار اقدامات لازم را انجام دهند.
استاندار اصفهان هم پس از جلسه با علی سعیدلو رئیس سازمان تربیت بدنی کشور اعلام کرد که ورزشگاه نقش‌جهان به استان اصفهان واگذار می‌شود و بیش از یک میلیارد تومان به استادیوم این ورزشگاه اختصاص داد؛ اين بودجه یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون توماني براي ساخت رختکن و سرویسهای بهداشتی استادیوم مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
از سویی دیگر، نمایندگان مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی تلاش کردند تا در بودجه سال ۹۰ مبلغ قابل توجهی به ورزشگاه نقش‌جهان اختصاص دهند بنابراین در سال ۸۹ مبلغ هفت میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان به استادیوم نقش‌جهان اختصاص یافت و در لایحه بودجه سال ۹۰ نیز هشت میلیارد و ۹۰ میلیون تومان به استادیوم این ورزشگاه اختصاص یافت.
در سال ۸۹ حدود دو میلیارد تومان برای ساخت محوطه ورزشگاه و تاسیسات جانبی آن اختصاص یافت و در سال ۹۰ بودجه اختصاص یافته به ورزشگاه دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان است.
* نقش‌جهان همچنان دردسر دارد
روند تفويض مديريت ورزشگاه نقش جهان اگرچه در ابتداي مسئله‌اي بسيار ساده به نظر مي‌رسيد اما با گذشت زمان مشخص شد كه اين ورزشگاه مانند هزارتويي است كه هر دستگاهي در آن وارد مي‌شود
” تا كنون هيچ تسويه حسابي با پيمانكار كنوني صورت نگرفته و اين پيمانكار عملا از سوي مسئولان شركت توسعه خلع يد شده است اما با اين وجود كار به استانداري اصفهان تحويل نشده است “
نمي‌تواند از پس تكميل آن برآيد.
در حاليكه اخبار مختلف از موافقت شركت توسعه و تجهيز اماكن ورزشي كشور با تفويض مديريت نقش‌جهان به اصفهان خبر مي‌دهند، تا كنون هيچ تسويه حسابي با پيمانكار كنوني صورت نگرفته و اين پيمانكار عملا از سوي مسئولان شركت توسعه خلع يد شده است اما با اين وجود كار به استانداري اصفهان تحويل نشده است.
نکته جالب توجه در مورد نقش جهان آنکه به نظر می رسد مشکل معارضان ورزشگاه نقش‌جهان یکی دیگر از مشکلات اساسی این ورزشگاه به شمار می‌رود چراکه بسیاری از زمین‌های اختصاص یافته به دهکده المپیک متعلق به کشاورزان اصفهانی بوده که با گذشت سالها نتوانسته‌اند طلب خود را دریافت کنند.
راه‌حل این مشکل را رشید خدابخش مدیرکل تربیت بدنی استان، تقلیل مساحت زمین‌های ورزشگاه و بازگرداندن زمین‌های کشاورزان به آنها عنوان کرد و اعلام کرد که با شفاف‌سازی در مورد زمین‌های بدون سند متعلق به ورزشگاه و زمین‌های کشاورزان می‌توان مشکل معارضان را حل کرد.
مدیرکل تربیت بدنی استان با بیان اینکه ساخت دهکده المپیک به ۳۰۰ هکتار زمین احتیاج دارد اعلام كرده كه در حال تهيه طرحي براي حل اين مشكل و افزايش روند تكميل ورزشگاه نقش‌جهان است.
به نظر می‌رسد نبود بودجه و مشخص نبودن وضعیت طلب پیمانکار استادیوم نقش‌جهان مهم‌ترین دلیل متوقف شدن ساخت این ورزشگاه در هفته‌ها و ماه‌های گذشته به شمار می‌رود چراکه معاون عمرانی استاندار اصفهان پیش از پایان سال ۸۹ اعلام کرده بود که در صورتیکه بودجه مورد نظر ورزشگاه نقش‌جهان به این استادیوم اختصاص داده شود و شرکت توسعه با پیمانکار ورزشگاه تسویه حساب کند، هرچه سریعتر کار تکمیل این ورزشگاه را آغاز می‌کنیم.
در کنار استادیوم فوتبال دهکده المپیک اصفهان،دو پروژه سالن شش هزار نفری و استخر قهرمانی در حال ساخت هستند که در صورت همکاری مسئولان به زودی به بهره‌برداری می‌رسند، سالن شش هزار نفری ورزشگاه نقش‌جهان قرار است به زودي آینده و استخر قهرمانی نیز طی ماه‌های آینده به بهره‌برداری می‌رسند و روند تکمیل این دو پروژه از تکمیل استادیوم نقش‌جهان سریعتر پیش می‌رود.
* ورود رئيس جمهور
در حاليكه همه مسئولان استان با توجه به مشخص نبودن وضعيت وزارت ورزش و ساختار آن از پيش رفته كار نقش‌جهان به ستوه آمده‌اند، استاندار اصفهان كمتر از
” رئيس جمهور نيز به معاون راهبردی خود اعلام کرده که هرچه زودتر نسبت به اجرایی کردن تفاهمنامه تفویض مدیریت ورزشگاه نقش‌جهان اقدام کرده و با خلع ید پیمانکار و تسویه حساب با آن، کار تکمیل ورزشگاه نقش‌جهان را سرعت بخش “
يك ماه پيش براي حل اين مشكل دست به دامان رئيس جمهور شد تا نظر مثبت وي را در اين زمينه بگيرد.
استاندار دو هفته پيش اعلام كرد كه در جلسه هيات دولت از رئيس جمهور خواسته كه در مورد ورزشگاه نقش‌جهان اقدامي جدي انجام دهند و رئيس جمهور نيز به معاون راهبردی خود اعلام کرده که هرچه زودتر نسبت به اجرایی کردن تفاهمنامه تفویض مدیریت ورزشگاه نقش‌جهان اقدام کرده و با خلع ید پیمانکار و تسویه حساب با آن، کار تکمیل ورزشگاه نقش‌جهان را سرعت بخشد.
وي كه از بدقولي‌هاي مسئولان سازمان تربيت بدني در مورد بودجه‌هاي اختصاص يافته به نقش‌جهان هم كلافه شده اعلام كرد كه فعلا (!) نيازي به بودجه نقش‌جهان ندارند و به دنبال گرفتن مديريت اين ورزشگاه براي به ثمر رساندن هرچه سريعتر آن هستند.
بسیاری بر این باورند که در صورت تفویض مدیریت ورزشگاه نقش‌جهان به استان اصفهان و با توجه به حسن نیت مدیران اصفهانی و انگیزه آنها برای ساخت این ورزشگاه، نقش‌جهان در عرض یک سال به بهره‌برداری می‌رسد.
بسياري هم از اخبار مختلفي كه در مورد ورزشگاه نقش‌جهان به گوش مي‌رسد دل خوشي ندارند و اعتقاد دارند كه ورزشگاه نقش‌جهان نمي‌خواهد به اين زودي‌ها به بهره‌برداري برسد.
به هر حال ساخت فاز دوم ورزشگاه، حل مشكل معارضان، برطرف كردن نواقص نقشه‌ها، بودجه و از همه مهم‌تر وضعيت نامشخص مديريت اين ورزشگاه چالش‌هاي پيش روي مسئولان كشور در مورد اين ورزشگاه است كه با عزم تنها يكي دو دستگاه نمي‌تواند به سرانجامي برسد.
شركت توسعه و تجهيز اماكن ورزشي، استانداري اصفهان، اداره كل تربيت بدني، معاونت راهبردي رياست جمهوري و ديگر دستگاه‌هاي مرتبط با اين ورزشگاه اكنون وظيفه سنگيني در مورد نقش جهان بر عهده دارند؛ وظيفه‌اي كه اگرچه اكنون به دليل دلزدگي مردم از قول‌هاي مسئولان كمتر در معرض ديد رسانه‌ها قرار گرفته اما همچنان نياز اساسي ورزش اصفهان به شمار مي‌رود.
پی‌نوشت: طی سالهای گذشته همواره مسائل مختلفی در مورد وجود حشرات سالک و سالک خیز بودن ورزشگاه نقش‌جهان و ابتلای ۲۱ کارگر این ورزشگاه به بیماری سالک منتشر شده است. اگرچه وقعیت و منطقه كنونی پروژه نقش جهان، (منطقه گز و برخوار) كانون سالك ایران و یكی از سالك خیزترین مناطق جهان است اما مسئولان استان اعلام کرده‌اند که برنامه‌ریزی‌های لازم برای حل این مشکل را انجام داده‌اند. راه‌حل از بین بردن پشه‌های سالک از زبان کارشناسان بهداشت این عنوان شده که حداقل به شعاع یك كیلومتر در اطراف ورزشگاه باید محوطه سازی و بهسازی شده تا تمام لانه های موش فعال از بین بروند. اقدامی که در دستور کار مسئولان نیز قرار گرفته است.
روزنامه فرصت از سال 13 کار خود را آغاز کرد و در حال حاضر خبر های خود را به صورت آنلاین نیز ارائه میکند