مطالعات زیادی نشان داده است که اغلب بیماران دچار سوء مصرف مواد به طور همزمان به بیماری های جسمی متعدد مبتلا هستند. همچنین این افراد با احتمال مرگ و میر بیشتر مواجه اند، به نحوی که افراد دچار سوء مصرف مواد به طور متوسط 8/13 سال کمتر از سایرین عمر می کنند.

از آن جایی که مصرف مت آمفتامین (شیشه و کریستال) رو به افزایش است و یکی از معضلات جامعه کنونی و آینده می باشد در این بحث به بررسی عوارض و مشکلات ایجاد شده در اثر مصرف شیشه پرداخته می شود.

استفاده طولانی مدت از شیشه تاثیرات جسمانی و روان شناختی شدیدی بر مصرف کننده می گذارد.

1- تاثیرات روان شناختی:
مشکلات اصلی مصرف کنندگان شیشه (مت آمفتامین) را عوارض روانی آن تشکیل می دهند که مهمترین آن ها عبارتند از: پارانویا- افسردگی- اضطراب- توهم- هذیان و افکار خودکشی
تغییرات فوق بر نحوه تفکر بر احساس و رفتار افراد اثر می گذارد لذا افرادی که می خواهند مصرف شیشه را قطع کنند با چالش های بسیاری مواجه اند که اغلب ناشی از نحوه تاثیر شیشه بر مغز آن هاست. خوشبختانه در اکثر موارد این تاثیرات برگشت پذیرند اما رهایی از آثار سوء آن ممکن است مدت ها طول بکشد. اختلافات روانی مت آمفتامین، اغلب در طی مصرف طولانی مدت یا بلافاصله پس از قطع مصرف همراه با بی خواب طولانی مدت روی می دهد. تحریک پذیری و پارانویا متعاقب مصرف طولانی مدت شیشه ممکن است منجر به سوء رفتار با خانواده و کودک آزاری و غفلت از کودکان، استفاده از چاقو و استفاده از اسلحه گرم شود.
مصرف طولانی مدت شیشه ممکن است باعث افسردگی و اضطراب شود و در نتیجه اقدام به خودکشی در مصرف کنندگان شیشه مشاهده می شود.
یکی از عوارض آزار دهنده مصرف شیشه ناتوانی در احساس لذت یا فقدان لذت است (anhe donia) فقدان لذت نقش اساسی در عود ایفا می کند، بنابراین بیماران در زمینه اینکه این احساس ناخوشایند (فقدان لذت) به تدریج از بین خواهد رفت باید آموزش ببینند.

2- تاثیرات جسمانی:
مصرف شیشه بر مغز تاثیرات متفاوتی بر جا می گذارد، بخش هایی از مغز نسبت به مصرف شیشه دچار تحمل می شوند که این امر منجر به مصرف دوز های بالاتر می شود و در مقابل، سایر قسمت های مغز دچار حساسیت های بیش از حد شده و منجر به بروز توهم و هذیان می شود.
مصرف منظم شیشه ممکن است باعث عوارض قلبی و عروقی متعدد از جمله افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون و آریتمی شود.
مصرف شیشه به روش تدخینی ممکن است باعث افزایش فشار خون ریه و بیماری های مزمن انسدادی ریه شود.
مسمومیت حاد با شیشه یا مصرف بیش از حد ممکن است باعث هیپوترمی شدید (افزایش دمای بدن)، تشنج، نارسایی کلیه، سکته مغزی و سکته قلبی شود.
تزریق مت آمفتامین باعث بروز هپاتیت c و اندوکاردیت (عفونت قلبی) می شود.
مصرف شیشه باعث شیوع رفتار های پرخطر در میان مردان و زنان هتروسکچوال می گردد و این مساله باعث افزایش شیوع HIV (ایدز) می شود.
مصرف شیشه با انقباض عروق باعث احساس خارش و سوزن سوزن شدن می شود و اغلب مصرف کنندگان فکر می کنند احساس خارش آن ها، ناشی از خزیدن «حشرات» زیر پوست آن هاست. خارش شدید و حتی سوراخ کردن پوست برای خارج کردن «حشرات» باعث آسیب و بد شکلی ظاهری می شود. به علت ماهیت اسیدی شیشه و کاهش تولید بزاق و تمایل به نوشیدن نوشیدنی های شیرین، بهداشت نامناسب دندان باعث پوسیدگی و تخریب سریع دندان ها و لثه ها می شود.
مصرف شیشه در خانم های باردار باعث زایمان زود رس و مشکلات رشد و تکامل کودکان این مادران می شود.

3- تاثیرات اجتماعی:
نتایج و آثار سوء مصرف شیشه، نه تنها بر خود فرد بلکه بر خانواده، دستگاه های خدمات سلامت، خدمات اجتماعی، نیروهای قضایی و کل جامعه تاثیر می گذارد. موادی که در ساخت شیشه به کار می رود به شدت سمی، مخرب و قابل اشتعال هستند. به ازای هر پوند (6/453 گرم) شیشه حدود 6 پوند مواد زائد سمی تولید می شود که اغلب در حیاط منازل، پارک ها و جاده ها رها می شوند که ممکن است باعث مسمومیت، سوختگی، تحریک ریه و آسیب های اعضای بدن و سرطان شوند.

دکتر جواد شاهین (مشاور و کارشناس ترک اعتیاد)