از جمله قابلیتهای تاریخ وخواندن زندگی و منش و رفتار گذشتگان عبرت آموزی از سرنوشت آنهاست اگر پنبه غفلت در گوشها فرو داده نشده باشد. نویسندگان و شعراء و ادبا این درس ها را با درک و با ظرافت به زبان شعر نثر و طنز برای دیگران برملا می کنند از جمله سعدی در حکایتی که به شعر در بوستان آورده درد دل و اعترافات استخوانهای یک فرمانده و حاکم کشور گشا و طماع را با یک عابد ( فرد تیز بین ) بیان می کند شاید عبرتی برای زندگان باشد .

شنیدم که یک بار در حله ای                     سخن گفت با عابدی کله ای
که من فر فرماندهی داشتم                     به سر بر کلاه مهی داشتم
سپهرم مدد کرد و نصرت وفاق                  گرفتم به بازوی دولت عراق   
طمع کرده بودم که کرمان1 خورم               که ناگه بخوردند کرمان2 سرم
بکن پنبه غفلت از گوش هوش                   که از مردگان پندت آید به گوش

پاورقی
1-کرمان : منظور شهر کرمان و منطقه جدید
2-کرمان : جمع کرم ، کرم ها