بیست و دوم آوریل روز جهانی زمین پاک، بهانه ای ارزشمند برای همدلی و یکرنگی در راه دستیابی به محیط زیستی پاک و سالم است تا تمامی مردمان این کره خاکی در شرایطی مطلوب زندگی کنند و این گنج گرانقدر را به نیکی پاس دارند و به آیندگان بسپارند.

همدلی با طبیعت برای زمین پاک
زمین، سومین سیاره ی نزدیک به خورشید محسوب می شود که ساختار درونی آن از یک هسته ی داخلی و خارجی به همراه لایه های مذاب، نیمه مذاب و سنگی جامد تشکیل شده و نسبت به دیگر سیاره ها با دارا بودن شرایط ویژه ای چون آب مایع و اکسیژن؛ زندگی را برای انسان ها امکان پذیر ساخته است.

 

 به گزارش ایرنا، گرامیداشت روز زمین پاک در بیست و دوم آوریل برابر با دوم اردیبهشت به هنگامه یی باز می گردد که جان مک مونل فردی علاقه مند به عرصه ی دین، علم و صلح در 1969 میلادی، با اهمیت به پاکی محیط زیست و این کره ی خاکی؛ اندیشه ی برگزاری روزی جهانی را به نام روز زمین پاک به سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد(یونسکو) پیشنهاد داد و در همان سال پرچم زمین پاک را طراحی کرد.

 

پیشنهاد وی، مورد استقبال یوتانت دبیر کل وقت سازمان ملل قرار گرفت و از آن تاریخ تاکنون؛ بیست و دوم آوریل به عنوان «روز جهانی زمین پاک» در سراسر جهان با اهدافی همچون صرفه جویی در استفاده از کاغذ، همکاری در کاشت درختان و ساخت و انبوه شدن جنگل ها، کمک به انجمن های حمایت از محیط زیست، صرفه جویی در مصرف آب گرامی داشته می شود. در ایران نیز همراه با دیگر کشورها روز زمین پاک پاس داشته می شود. این موضوع از چنان اهمیتی در کشور برخوردار است که یک هفته را به این مناسبت اختصاص داده اند و با ارایه ی روش های مفیدی همچون بازیافت بسیاری از مواد زاید، تبدیل مواد آلی تجزیه شونده موجود در زباله های خانگی به کود آلی، خودداری از دور ریختن موادی که دارای ارزش اقتصادی هستند؛ مانع هدر رفتن منابع ملی می شوند.

 

برای داشتن زمینی پاک می توان از روش های دیگری همچون گردآوری مواد پلاستیکی و تحویل آن به مراکز بازیافت، استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و استفاده از ظروف یکبار مصرف گیاهی، صرفه جویی در مصرف انرژِی و ... بهره برد.

 

سازمان محیط زیست کشور هر سال برای پیشگیری از آلودگی این کره ی خاکی، شعاری را بر می گزیند؛ «همدلی با طبیعت برای زمین پاک» شعاری است که به دلیل نامگذاری سال جاری به نام «دولت و ملت همدلی و همزبانی» از طرف مقام معظم رهبری انتخاب شده است.

 

این سازمان در 1394 هجری خورشیدی با ارایه ی برنامه های مفیدی چون بسیج پاک سازی، راه اندازی جشنواره های آموزشی و فرهنگ سازی درخصوص ایجاد زمینی پاک با اطلاع رسانی به شهروندان گام های موثری را برای جلوگیری از تخریب محیط زیست برداشته و با استفاده از الگوی صحیح مصرف در تلاش است تا میزان حجم زباله های تولید شده در محیط را کاهش دهد و زمینی پاک را با همکاری و همدلی مردم و مسوولان پدید آورد.

 

**پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت روز زمین پاک با اسماعیل کهرم بوم شناس، فعال محیط زیست و مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست در امور محیط طبیعی به گفت و گو پرداخته است.

 

اسماعیل کهرم با اشاره به اهمیت مساله ی پسماندها عنوان کرد: هرجا که نامی از زمین پاک برده می شود؛ از پسماندها نیز به عنوان یک عامل مهم نام برده خواهد شد. بسیاری از منطقه های شهر تهران، آکنده از زباله است. این زباله ها ناپدید نمی شوند، باید به مکانی چون کهریزک منتقل شوند و با روش های بسیار بهداشتی از میان بروند. در صورتی که اگر این پسماندهای شهری سوزانده شوند؛ دود بسیار زیاد آن خفگی مردم تهران و جلوگیری از ایجاد زمینی پاک را به دنبال خواهد داشت.

 

مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست در امور محیط طبیعی با بیان اینکه هر روز در تهران هفت هزار تن زباله تولید می شود، گفت: 10 درصد(700 تن) از این زباله ها؛ مقوا و کاغذ هستند؛ بنابراین می توان آنان را بازیافت کرد اما این امر انجام نمی شود و قانونی نیز برای کاهش میزان پسماند وجود ندارد. در آلمان اگر زباله بیش از اندازه ی تعیین شده، تولید شود؛ دولت با استفاده از شماره و آدرس هایی که بر روی کیسه های زباله نقش بسته شده است؛ با توجه به وزن زباله ی تولید شده، مردم را جریمه می کند و حقوق پسماند را از آنان می گیرد. در سوئیس نیز باید نایلون دفع زباله را در اندازه های کوچک، متوسط و بزرگ خرید و تنها در این نایلون ها زباله ریخت، در غیر این صورت زباله ها جمع نمی شوند و تولیدکننده ی این پسماندها جریمه می شود.

 

وی سیستم جمع آوری زباله در کشور به ویژه تهران را یکی از بهترین سیستم ها در این زمینه عنوان کرد و گفت: هیچ کلانشهری را در جهان نمی شناسم که هر شب زباله را در ساعت 9 جمع آوری کند. اما باید از خود پرسید که این زباله را به کجا می برند؟ این پسماندها را به کهریزک در مرکزهایی به نام کود (کمپوست) منتقل می کنند. در این روش تنها می توان از مواد قابل بازیافتی چون پوست میوه ها و موادی گیاهی و جانوری بهره برد و آن ها را از قوطی حلبی ها جدا کرد اما تفکیک هفت هزار تن زباله کار ساده ای نیست. در واقع با سیستم بهینه ای چون کمپوست می توان کود مرغوبی از زباله های قابل بازیافت را تولید کرد تا جوابگوی امور کشاورزی شود.

 

این فعال محیط زیست در ادامه ی سخنانش خاطرنشان کرد: ما در معاملات سه ضلع داریم؛ ضلع نخست دربردارنده ی قانون پسماند و جمع آوری مکانیزه، ضلع دوم مسوولانی که بتوانند این قانون را اجرا کنند و ضلع سوم مردمی که از این قانون پیروی کنند. اما فرهنگ سازی در زمینه ی جمع آوری زباله ها را چگونه باید انجام دهیم؟ هنگامی که رسانه در این زمینه به تهیه ی گزارش می پردازید، به گونه ای فرهنگ سازی می کند؛ گرچه ممکن است در هر صورت با هرگونه فرهنگ سازی باز هم از طرف شهروندان کوتاهی صورت گیرد بنابراین یک ضلع از این مثلث فرو می ریزد، بدین دلیل ما به فرهنگ سازی از طرف دستگاه ها و پذیرش از طرف شهروندان نیازمندیم. هیچ کاری را نمی توان یک بعدی دانست؛ شهرداری تنها مسوول فرهنگ سازی درخصوص جمع آوری زباله ها نیست؛ بلکه سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت بهداشت نیز از مسوولان این امر هستند؛ این سازمان ها باید با یاری یکدیگر به فرهنگ سازی در زمینه ی جمع آوری زباله ها و آموزش آن اهمیت دهند. اگر سازمان محیط زیست 500 میلیون تومان هزینه ی یک تیزر تبلیغاتی را پرداخت می کند، نباید گمان کند که این پول از جیبش رفته، بلکه این پول را صرف آموزش کرده است تا هزینه ی جمع آوری زباله کمتر شود و از آن طرف سود آن نصیب مردم و سازمان ها نیز می شود. بنابراین هرچقدر در این زمینه کار کنیم؛ باز هم کم است.

 

مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست در امور محیط طبیعی در توصیه ای به مسوولان و شهرداری گفت: تمامی مسوولان باید عزمشان را جزم کنند و با راهکارهای عملی و قاطع برای کمبود دانش مردمی راهی بیابند. شهرداری و صدا و سیما می توانند از نظر اطلاع رسانی نقش بسیار مهمی را در این زمینه ایفا کنند.

 

اسماعیل کهرم در پایان سخنانش با اشاره به خاطره ای از محمد مصدق که گفته بود، برای فرهنگ سازی و نهادینه کردن یک مساله، یک نسل لازم است؛ تاکید کرد: 30 سال لازم است تا همانند آبی که راهش را باز می کند، جاری باشیم تا بتوانیم راه خودمان را باز کنیم و در دل سنگ حریف مسیری بگشاییم و هرگز نباید در این راه ناامید شویم.