«تکنولوژی مانند اسب وحشی است که باید آن را مهار کرد، نباید در مقابل تکنولوژی و صاحبان تکنولوژی خودباخته شد.» این شاه بیت سخنان پروفسور جعفری اندیشمند خمینی شهری مقیم آلمان است که در همایش بررسی پیامدهای مدرنیته و نقد تکنولوژی به سخن پرداخت. شنیدن این سخنان از کسی که خود خالق تکنولوژی است و بیش از 40 سال در مهد تکنولوژی زیسته طعمی دیگر دارد.

*

«پنجشنبه 21 مهرماه، سال بصیرت شهرداری، همایش نقد تکنولوژی» این زمان و مکانی بود که خبر از همایشی با حضور پروفسور جعفری می داد تا مهمان شهروندان خمینی شهری باشد. این همایش که به صورت مشترک توسط روابط عمومی شهرداری، دوهفته نامه فرصت، مجمع دانشجویان خمینی شهری دانشگاه اصفهان، مجمع دانشجویان خمینی شهری دانشگاه صنعتی و مجمع دانش پژوهان جوان برگزار گردید فرصتی را فراهم کرد تا شهروندان خمینی شهری پای سخنان این استاد دانشگاه برلین آلمان بنشینند و از تجربیاتش در مورد تکنولوژی بهره گیرند.

سیف ا... جعفری که همبازی های کودکی اش در خميني شهر را هنوز به یاد دارد اینک دانش آموخته فوق دکتری در رشته مواد و مدرس دانشگاه برلین آلمان و دارای یک صد و پنجاه مقاله علمی و دوازده عنوان کتاب می باشد. او پژوهشگری است که بر روی جنس مواد بسیاری از وسائل و ابزارها - از هواپیما گرفته تا قطار و دستگاه های پرتونگاری- تحقیق کرده و در این راه گامهای بلندی برداشته است.

جذابیت موضوع جلسه و سخنران مراسم کافی بود تا تعداد زیادی از شهروندان را به محل همایش بکشاند چرا که جعفری تکنولوژیستی است که 40 سال در مهد تکنولوژی زیسته و خود بر تکنولوژی نقد دارد، او به عنوان مقدمه گفت: «کسی می تواند چیزی را نقد کند که خوب آن را بشناسد و من چون خود در توسعه تکنولوژی نقش داشته و مدرس چند درس در این مورد می باشم و خوب آن را می شناسم بر آن نقد دارم.»

وی استفاده از تکنولوژی را اجتناب ناپذیر می داند و معتقد است: «امروزه تکنولوژی در تار و پود زندگی انسان نفوذ کرده و عملاً دوری از تکنولوژی غیر ممکن شده است برای همین باید با تبعات آن آشنا شد و کوشید تا جای ممکن این تبعات را به حداقل خود رساند.»

این اندیشمند در تشریح تبعات تکنولوژی تاکید کرد: «تکنولوژی جدا از فرهنگ غربی نیست، به همین دلیل هر اندازه تکنولوژی وارد کشور می شود به همان اندازه فرهنگ و تبعات خود را به همراه می آورد.»

جعفری یادآور شد: «تکنولوژی برای کشورهای غربی که سازنده آن هستند آفات زیادی به همراه داشته است، طبیعی است که برای جامعه ما که فرهنگی متفاوت از غرب است تبعات دو چندانی به همراه داشته باشد. پس باید در برابر آثار سوء و منفی تکنولوژی و توسعه آن هوشیار بود و ضمن استفاده از تکنولوژی، راه هایی برای واکسینه شدن در مقابل اثرات سوء آن یافت.»

وی حفظ هویت و تحکیم خانواده و عدم خودباختگی در مقابل صاحبان تکنولوژی را از راه های حفظ جامعه در برابر اثرات سوء تکنولوژی دانست و تصریح کرد: «خانواده به عنوان یکی از ارکان مهم جوامع، نقش مهم و تعیین کننده ای در حفظ جامعه در برابر پیامدهای تکنولوژی دارد.»

جعفري توجه هرچه بیشتر به ارزشهای اخلاق را از دیگر راههای مهار تکنولوژی اعلام کرد و گفت: «حفظ اصول اخلاقی و پایبندی به آن از راههایی است که می تواند از تاثیرات منفی تکنولوژی بکاهد.»

این اندیشمند به خطر مضاعف برخی از تکنولوژی ها مانند ماهواره و اینترنت و موبایل اشاره کرد و گفت: «یکی از حوزه های تکنولوژی که تهدیدات بسیاری برای جوامع از جمله جامعه ما دارد تکنولوژیهای مربوط به ارتباطات مثل ماهواره و گوشی های همراه و اینترنت است، دشمنان برای حفظ منافع خود می کوشند ما را بی هویت کنند و سلامت جامعه ما را در خطر اندازند.»

پروفسور جعفری افزود: «باید در مقابل تکنولوژی تسلیم نشد و آگاهانه و محتاطانه از آن بهره جست. هدف از تکنولوژی آن است که در خدمت انسانها باشد نه اینکه ما در خدمت تکنولوژی قرار بگیریم.»

در ادامه این مراسم، پرسش و پاسخ برگزار گردید. پروفسور جعفری در پاسخ به سوال یکی از شرکت کنندگان مبنی بر اینکه چرا علم خود را در راه پیشرفت کشور و جامعه خود بکار نمی گیرید گفت: «در اینجا زمینه فعالیت برای من فراهم نیست، مثلاً من در زمینه لیزر تحقیقات زیادی انجام داده اند وقتی در ایران لیزر جایگاه چندانی ندارد من چگونه می توانم دانشم را در این زمینه بکار گیرم؟! البته اگر شرایط برای من فراهم شود من با جان و دل و با افتخار به ایران می آیم و علمم را در جهت پیشرفت کشورم به کار خواهم بست.»

*

حضور پروفسور جعفری فرصت مغتنمی بود تا بتوان از دانش و اندیشه وی بهره جست. سخنرانی در جمع مدافعان محیط زیست در اصفهان و همچنین سخنرانی در دانشگاه آزاد خمینی شهر، دانشگاه خوانسار و حضور وی در خانه جوان و سخنرانی برای جوانان از دیگر برنامه های وی در مدت حضورش در خمینی شهر و استان اصفهان بود.