پلارت

از دو جزء پل و اَرت تشکیل شده است. پل به معنی سرزمین (کَرت) و یا زمینی است که به جهت کشت و زرع آماده سازند و اَرت به معنی پاک و مقدس و غیور و دور و نام یکی از ایزدان در آیین زردشت است. با توجه به کتیبه­ی خشایارشاه و نوشته­های حمزه اصفهانی در خصوص ویران کردن پرستشگاهها و پرستیدن ارت یا اَشی به جای خدایان، می­توان نتیجه گرفت که احتمالاً نام قدیم«سده»، پلارت بوده و ثانیاً شاید بتوان یک ارتباط معقولی بین کلمه پلارت، تیم پارت، پنارت، دنارت، پلارت­گان در اصفهان و نابودی معابد روی کوه آتشگاه تصور نمود. خشایارشاه حتی پسرش را جهت ستایش از ایزد اَرت، شهر اَرته می­نامد. پارلات از لحاظ زبانشناسی، حکایت از کلمات سکاهای تیز خود و از لحاظ فرق مزدایی، نشانه­ی فرقه کیومرثیه(پیشدادیان) است. اَرت ایزد بانویی است که نماد توانگری و بخشایش است. احتمالاً چون در روزگار هجوم بیگانگان به این ناحیه، جنگجویان سده دلاورانه مقابل آنان سنگر گرفتند، از آن روزگار این ناحیه را پلارت نامیدند.

فهرست منابع و مآخذ:

1- دیاکونف، اشکانیان: ترجمه کریم کشاورز، ص92

2- گوتشمید، آلفرد: تاریخ ایران و ممالک همجوار، ص231

3- سرفراز، علی اکبر، سکه های ایران، ص 37

4- معین، محمد، فرهنگ فارسی، جلد پنجم، ص 115 و نیز جامع مفیدی، ج3، ص 726

5- صرامی، رسول: دیارکهن خمینی شهر، ص 48،52

6- پورداوود: فرهنگ ایران باستان، ص 88

7-محمد مهریار:فرهنگ جامع نامهاوآبادیهای کهن اصفهان ص239