نذر از جمله مواردی است که با زندگی شیعیان و خصوصا هموطنان ما بسیار عجین است و این در ایامی خاص بیشتر خودش را نشان می دهد که از جمله آنها می توان به دو ماه محرم و صفر، ماه مبارک رمضان و عید نوروز اشاره کرد اما میان نذورات این سه دوره زمانی تفاوت های بسیاری مشهود است. در ماه رمضان نذورات خصوصا در چند ساله اخیر به صورت سبدهای مواد غذایی به افراد نیازمند اعطا می شود. در ایام عید نوروز پوشاک نیز به سبدهای کالا اضافه شده و در اختیار نیازمندان قرار می گیرد اما در دو ماه محرم و صفر غالب نذورات به صورت غذای آماده میان آحاد مردم توزیع می شود. به عنوان مثال و به گفته منابع آگاه سالانه تنها در دو روز تاسوعا و عاشورا میلیاردها تومان صرف اطعام عزاداران در شهر ما می شود و این در حالی است که «نذر» معنایی بسیار گسترده تر از آنچه برخی از ما از آن تصور می کنیم دارد و بی شک مقتضیات زمان و مکان در اینباره تعیین کننده است. البته این به آن معنا نیست که سفره های غذای نذری باید برچیده شود چراکه سفره های اطعام به نام امام حسین (ع) بسیار زیبا و پسندیده است و این اطعام زمانی ارزش واقعی خود را از دست می دهد که مقادیر بسیاری غذا دور ریخته می شود و مورد استفاده قرار نمی گیرد آن هم در شهری که نیازمندان زیادی دارد که تحت پوشش خیریه ها هستند. اما واقعیت آن است که خیریه های شهر ما در ایام محرم و صفر فعالیت چندان پر رونقی ندارند چراکه خیران در این ایام بیشتر به صورت هیاتی و شخصی عمل می کنند. این را مجیری مدیرعامل مجمع خیریه های خمینی شهر نیز تایید می کند و می گوید: به جز چند خیریه خاص به جرات می گویم که 98 درصد خیریه ها در این ایام فعالیت چندانی ندارند. کریمی مسوول خیریه جواد الائمه (ع) واقع در خیابان هفده شهریور نیز بر این گفته صحه می گذارد. این خیریه در محرم سال های 90 و 91 برای جذب نذورات مردم دست به اقدام جالبی زد که موفق نیز بود. کریمی دراینباره می گوید: در سال 90 که برای اولین بار اقدام به جمع آوری نذورات مردم به منظور تهیه جهیزیه برای نوعروسان بی بضاعت نمودیم موفق به جمع آوری 10 میلیون تومان پول نقد، 5 دستگاه یخچال، 10 دستگاه جاروبرقی و... طی دهه اول ماه محرم شدیم اما این برنامه دوام چندانی نیاورد به گونه ای که امسال میزان کمک های مردمی به این طرح به صفر رسید! این در حالی است که بی تردید بر تعداد مددجویان این خیریه نسبت به سال های گذشته افزوده شده است.

تغییر نگرش
اصلاح طرز تفکر مردم و هدایت افکار عمومی به این سمت و سو که آن میزان از نذورات غذایی که به دلیل فراوانی به اسراف می انجامد باید برای امور دیگری که در اولویت هستند صرف شود از جمله کارهای فرهنگیست که باید انجام گیرد اما تغییر نگرش گروه های مختلف مردم روش های خاص خود را می طلبد به عنوان مثال طرز تفکر یک شخص میانسال با سطح سواد متوسط یا پایین تر را در مورد این مسائل معمولا امام جماعت مسجد قادر است تغییر دهد اما تاثیر بر طرز تفکر یک دانشجوی جوان در این زمینه کار چندان سختی نیست. استاد طاهرزاده نویسنده کتاب های: روان شناسی و معادشناسی اسلامی، بازگشت به جدی ترین زندگی، گزینش تکنولوژی از دریچه بینش توحیدی، کربلا مبارزه با پوچی ها و... درباره تغيير ديدگاه مردم درباره نذر و سوق دادن افکار عمومی برای تلاش در جهت ترویج نذر برتر مي گويد: انتظار نداشته باشیم کسی که سن و سالی از او گذشته مثل یک دانشجو فکر کند و مثلا دنبال نذر کتاب باشد و یا با راهنمایی ما عوض بشود. اگر هم قرار است به او گوشزد کنیم کار هر کسی نیست چون او از روحانی مسجدش حرف شنوی دارد نه از هر کسی. یعنی این روحانی ها هستند که باید این نسل را بصیر کنند و نگذارند در همان حد گذشته باقی بمانند.

وقتی امام جماعت مسجد دست به کار می شود
این دیدگاه استاد طاهرزاده البته در برخی محلات شهر محقق شده است. مسجد ملاحیدرعلی فروشان از محرم سال گذشته اقدام به فرهنگ سازی در این زمینه نمود و نقش امام جماعت این مسجد در نهادینه کردن این تغییر نگرش بسیار پررنگ بود. شب اول محرم سال گذشته حجت الاسلام فیاض امام جماعت این مسجد از نمازگزاران خواست که بخشی از نذورات خود را صرف تهیه جهیزیه برای نوعروسان بی بضاعت نمایند. به دنبال این پیشنهاد در همان دهه اول محرم یک خیّر، 14 دستگاه یخچال به این کار اختصاص داد و در روزهای بعد افراد خیّر دیگری در حد بضاعت خود به این نذر بزرگ فرهنگی کمک کردند. امسال نیز هیات امنای این مسجد موفق شدند با جذب نذورات مردمی 14 مجموعه جهیزیه کامل شامل یخچال فریزر، اجاق گاز، لباسشویی، پنکه، بخاری، جاروبرقی و... را برای نوعروسان نیازمند جمع آوری نمایند.
خیریه امام سجاد (ع) محله گاردر نیز یکی دیگر از خیریه هاییست که در این زمینه بسیار فعال و موفق عمل کرده است.

سعیدی مسوول این خیریه می گوید: علاوه بر ذخیره سازی یک تن گوشت قرمز، پنج هزار و 800 کیلو برنج، 14 میلیون تومان وجه نقد و پنج دستگاه یخچال برای جهیزیه، موفق شدیم پنج نفر از اهالی محل را که هر ساله در دهه اول ماه محرم اقدام به توزیع غذای آماده می نمودند متقاعد نماییم که نذر خود را به صورت خام و در قالب یک کیلو گوشت و پنج کیلو برنج بین نیازمندان محل توزیع نمایند.

مسوول خیریه مسجد امام جعفر صادق (ع) نیز در اینباره می گوید: ما در دهه اول محرم موفق شدیم به پنجاه خانوار تحت پوشش مان سبد کالایی شامل نیم کیلو گوشت و پنج کیلو برنج تحویل بدهیم. هاشمیان اما در ادامه بر رونق مراجعه خیران به این خیریه در ایامی مانند عید نوروز و ماه رمضان تاکید می کند و می افزاید: به عنوان مثال ماه رمضان امسال سبدکالایی شامل برنج، گوشت و روغن را میان سیصد خانوار تحت پوشش تقسیم نمودیم.

خیریه درمانی بقیه اله الاعظم (عج) ویژه حمایت از بیماران خاص و همچنین خیریه کارآفرین نرجس خاتون (س) نیز از دیگر خیریه هایی هستند که در چند سال اخیر موفق شده اند به بخشی از نذورات مردمی در ماه محرم جهت ببخشند و به اشاعه نذر برتر کمک نمایند.