قبل از پرداختن به وجوب یا عدم وجوب توبه در مورد انتخاب احمدی نژاد در انتخابات ریاست جمهوری دهم، بایستی خود مفهوم توبه را مورد واکاوی قرار داد.

توبه در لغت به معنی دست کشیدن ‌از گناه ‌و باز گشتن‌ به راه ‌حق است و دراصطلاح عبارت است از: « رجوع از طبیعت [حیوانی] به سوی روحانیت نفس بعد از آنکه به واسطه معاصی و کدورت نافرمانی، نور فطرت و روحانیت محجوب به ظلمت و طبیعت شده است.»[ چهل حدیث، امام خمینی

امیرالمومنین(ع) نیز ابعاد عملیاتی توبه را برای شخصی که در حضور ایشان گفت: استغفرالله، این چنین ترسیم کردند. حضرت فرمودند: آیا می دانی استغفار چیست؟

استغفار کار مردان عالی مقام است که شش شرط دارد:

1- پشیمانی و حسرت از اعمال گذشته
2- عزم بر ترک گناه برای همیشه
3- اداء کردن حقوق مردم که بر عهده اش است
4- اداء کردن حقوقی که از جانب خدا بر او واجب بوده و قضاء شده
5- آنچه از گوشت بدنش از حرام روئیده با گرسنگی و غم و اندوه و گریه بر گناهان آبش کند تا پوست به استخوان رسیده و از نو گوشت بروید
6- زحمت عبادت را به خود بچشاند چنانچه خوشی و شیرینی گناه را به خود چشانده است. وسائل الشیعه ج 11 صفحه 361

همانطور که هم از معنی توبه و هم یکی از مراتب توبه بر می آید، پشیمانی از عمل گذشته که در راه باطل بوده، توبه را محقق می کند.

اما آیا واقعا انتخاب احمدی نژاد در انتخابات 1388 جای پشیمانی دارد؟

آیا انتخاب احمدی نژاد در ریاست جمهوری دهم، انتخابی باطل بود که اکنون از پیمودن آن راه باطل به حسرت یاد کنیم؟

در 22 خرداد 1388 اکثریت ملت بر اساس تصمیم گیری عاقلانه و آگاهانه، محمود احمدی نژاد را برای تصدی گری ریاست جمهوری برگزیدند.تصور مردم این بود که این گزینه مورد حمایت رهبر انقلاب است و با همین بهانه و استدلال به وی رای دادند.

اینکه امتی پیش از آشکار شدن نظر امام خود، مسیر مورد تایید امام را-ولو از روی حدس و گمان- انتخاب کند گواه ولایتمداری آگاهانه است. پس آن انتخاب در آن دوران هم به دلیل نزدیک بودن ظاهری نظر احمدی نژاد به رهبر انقلاب و هم وجود رقیبانی که امتحان پس داده بودند، جزما و قطعا حق بوده.

کسانی که آگاهانه از لفظ توبه در انتخاب احمدی نژاد استفاده می کنند و خود را از توابین احمدی نژاد می دانند باید در تشخیص سیاسی خود شک کنند.چرا که انتخاب احمدی نژاد در میان گزینه های موجود بود .کافی است لحظه ای تامل کنید.اگر موسوی رئیس جمهور بود و 11 روز قهر می کرد چه اتفاقی می افتاد؟حتما کشور به آشوب کشیده می شد.بنابراین انتخاب احمدی نژاد را باید نسبی دید.

اما کسانی که ناآگاهانه جز توابین شده اند و در انتخاب احمدی نژاد تردید کرده اند، در صورتی که با بعضی سیاستهای در پیش گرفته رئیس جمهور مخالف هستند وتمایلی به ادامه همکاری با ایشان را در هر زمینه ای ندارند، حداکثر می بایست از ایشان اعلام برائت کند و نه توبه.

به گفته بزرگان، نظرات ولی فقیه و امام در حالت کلی بر دو قسم است. گاه تحت تاثیر شرایط زمانی و مکانی و مخاطب خاصی موضعی می گیرند و گاهی به طور مطلق که زمان بردار نیست و از اینگونه احکام در زمان امام معصوم نیز وجود داشت.

مانند القابی که پیامبر به طلحه و زبیر از سر محبت به ایشان، به آنان اطلاق کردند و در آینده ای نچندان دور جزء مغضوبین امام زمان خود قرار گرفتند. پس نمی بایست کسانی که در جنگ جمل در کنار امیر المومنین(ع) بودند، از همکاری گذشته خود با طلحه و زبیر ابراز ندامت می کردند.

پس اگر نظر صادره از ولی فقیه مبتنی بر زمان و مکان و مخاطب خاصی نبود که ابطال ناپذیر است اما اگر به گفته خود امام یا علمای دین، زمان و یا مکان بهنگام ابراز نظر ایشان تاثیرگذار بود، نظر امام تا زمانی حجت است که آن شرایط ایراد نظر امام، همچنان به قوت خود باقی مانده باشد.