حتما خوانندگان عزیز با افرادی که دچار آلرژی غذایی هستند، برخورد کرده اند و به دنبال اطلاعات جامعی از آن هستند. همانطور که در مبحث زندگی با سموم مطرح شد، هر چیزی مانند غذا و یا دارو می تواند تحت شرایطی نقش سم را پیدا کند که بستگی به میزان مصرف، تداوم مصرف، فیزیولوژی فرد و نیز بیماری های افراد علائم متفاوتی دارد. در پرسش و پاسخ هایی که آورده می شود، سعی بر آن است که به شکل ساده و به دور از بحث های تخصصی موضوع برای خوانندگان شکافته شود.

- منظور از آلرژی غذایی چیست؟
برخی افراد به بعضی از انواع غذاها واکنش های مختلفی نشان می دهند و دچار ناراحتی هایی می شوند که در این صورت می گویند فرد به آن غذا حساسیت دارد.

- این واکنش ها و ناراحتی ها کدامند؟
علائم متفاوت هستند و به برخی بیماری ها نیز شبیه می باشند و شامل علائم دستگاه گوارشی، پوست و دستگاه تنفس می شوند. دل درد، اسهال، استفراغ و تهوع از علائم گوارشی، کهیر، دانه های پوستی، خارش از علائم پوستی و احساس ناراحتی در گلو، تنگی نفس و احساس خفگی از علائم تنفسی می باشند. علائم تنفسی ممکن است منجر به مرگ شود.

- دلایل آلرژی غذایی چیست؟
دلایلی که ذکر شده عبارتند از:
الف: پروتئین های مواد غذایی که سیستم ایمنی را تحریک می کند.
ب: میکروب ها و ویروس های موجود در مواد غذایی یا سموم آن ها.
ج: بیماری هایی که برخی افراد دارند و سبب عدم تحمل برخی مواد غذایی می شود.
د: زمینه های ژنتیکی و نیز کمبود برخی آنزیم ها.

- برای افراد متفاوت با شرایط مختلف چند درصد احتمال بروز آلرژی غذایی وجود دارد؟
افراد معمولی در حدود بیست درصد؛ کسانی که یکی از والدینشان مبتلاست 50 درصد و اگر هر دو والدین مبتلا باشند حدود 65 درصد احتمال ابتلا به آلرژی غذایی وجود دارد.

- چه گروه سنی، بیشتر در معرض آلرژی غذایی است؟
کودکان بیشتر در معرض این آلرژی هستند. بنابر این در تهیه غذاهای جدید برای کودکان باید جانب احتیاط را رعایت کرد خصوصا اگر والدین حساسیت داشته باشند. گاه با افزایش سن، آلرژی به ماده غذایی از بین می رود.

- چه غذاهایی بیشتر حساسیت زا هستند؟
مغزهای خوراکی مثل فندق و پسته و به خصوص بادام کوهی، شیر، گندم، تخم مرغ، سویا، صدف و ماهی که البته در جوامع مختلف با هم متفاوت است. ضمنا باید توجه کرد که به دلیل شبیه بودن علائم آلرژی به علائم بیماری های دیگر در بسیاری از موارد، آلرژی ها تشخیص داده نمی شوند.

واکنش به مواد غذایی در چه فاصله زمانی ظاهر می شود؟
بستگی به نوع حساسیت گاهی واکنش پس از مدت کمی ظاهر و گاه دیرتر بروز می کند ولی مواردی هم هست که واکنش دارای دو فاز سریع و تأخیری می باشد که این موضوع از نظر مراقبت فرد بسیار مهم است.

- آیا امکان مرگ در اثر حساسیت به مواد غذایی وجود دارد؟
بله! مثلا در آمریکا در سال 2011 میلادی، 200 مورد مرگ در اثر آلرژی غذایی ثبت شده است و علت مرگ هم درگیری دستگاه تنفسی و خفگی می باشد. یعنی احساس خفگی و گرفتگی گلو می تواند نشانه خطر باشد.

- آیا افزودنی های غذایی هم می تواند حساسیت ایجاد کند؟
بله مثلا رنگ ها چنین خاصیتی دارند. (که در مطلب جداگانه ای به افزودنی های غذایی نیز خواهیم پرداخت.)

- آیا برای تشخیص آلرژی غذایی، آزمایش هایی هم وجود دارد؟
بله چند نوع آزمایش وجود دارد که عبارتند از:
الف: اندازه گیری بعضی فاکتورهای ایمنی در خون و دیگر مواد بدن.
ب: خوراندن کپسول های محتوی غذاهای مشکوک به فرد و بررسی واکنش فرد.
ج: تزریق مقادیر جزیی از آلرژن (ماده حساسیت زا) به زیر پوست و بررسی واکنش ها.
البته قابل ذکر است که موارد ب و ج، آزمایش هایی تعیین کننده و قابل اعتماد هستند.

- آیا آلرژی غذایی فقط از طریق خوردن غذا ایجاد می شود؟
نه از طریق تنفس گرده مواد غذایی و یا از طریق تماس پوستی هم حساسیت بروز می کند که البته بستگی به میزان حساسیت فرد هم دارد.

- توصیه ها در این مورد چیست؟
هر غذا و فرآورده خوراکی جدید را باید با احتیاط به خصوص در کودکان مصرف کرد.
توجه به ترکیبات غذاهای آماده که روی بسته مواد غذایی درج شده است. مثلا سولفور می تواند برای افرادی که دچار آسم هستند، خطرناک باشد.
در صورتی که والدین به ماده خاصی حساس هستند احتمال ابتلا آن در کودک را باید در نظر داشت.
در صورت احساس تنگی نفس و خفگی، سریع به نزدیکترین مرکز اورژانس مراجعه شود.
داروهای ضد حساسیت در همه حال همراه فرد حساس باشد.