با توجه به شروع فصل سرما و شیوع بیماریهای عفونی و سرماخوردگی و بروز علایمی چون تب، گلودرد، سرفه و ... در این مقال به ارائه روش درمانی طب ایرانی در مقابله با بیماری سرماخوردگی و رفع علایم مهمی مثل تب میپردازیم.

ابتدا متذکر می گردم مصرف انواع آنتی‌بیوتیک‌ها جهت رفع بیماری عفونی و مصرف استامینوفن جهت رفع تب، نه تنها مورد تأیید طب ایرانی نیست، بلکه مضر است و عوارض فراوانی نیز به دنبال دارد، فلذا توصیه میگردد قبل از مصرف این اقلام دارویی حتماً روشهای طب سنتی اجرا شود و مصرف این گونه داروها صرفاً با تجویز پزشک حاذق، آن هم در موارد کاملاً ضروری، صورت پذیرد. خصوصاً در درمان اطفال و کودکان به علت حساسیت خانواده به عارضه تب در این دوره سنی، متأسفانه شاهد مصرف بیرویه استامینوفن و سایر فرآوردههای تببر و مصرف آنتیبیوتیکها میباشیم که این سوء مصرف، نه تنها منجر به افت قدرت ایمنی کودکان و ضعف سیستم دفاعی آنها در برابر بیماری‌ها میشود بلکه به سوء تغذیه و اختلالات در رشد جسمی و ذهنی نیز میانجامد. بنابراین از همه خانوادهها خصوصاً مادران انتظار میرود در مواجهه با بیماری سرماخوردگی فرزندشان بدون دستپاچگی و اضطراب اما به سرعت و دقت، روشهای طب ایرانی را اجرا كنند تا حتیالامکان به دام عوارض داروهای شیمیایی گرفتار نشوند و بدانند که به قول دانشمندی: «طبیعت، زمان و صبر سه طبیب بزرگند».
در طب سنتی و در درمان بیماری سرماخوردگی و عوارضی چون تب روشهای مجربی ارائه گردیده که ذیلاً به سادهترین و آزمودهترین آنها اشاره میشود:

1- رژیم غذایی:
ظهرها یک روز در میان سوپ گشنیز میل شود. «سبزی گشنیز، اسفناج یا برگ چغندر، عدس، کمی برنج، یک حبه سیر، پیاز، ماهیچه گوسفند یا مرغ بدون چربی، کمی فلفل قرمز، نمک و زردچوبه» 

ظهر روزهای دیگر و هر شب از لیست غذاهای زیر به دلخواه میل شود:
الف- آش جو با لوبیا: جو پوست کنده که با لوبیا، یک حبه سیر، پیاز، نمک و فلفل قرمز، هر شب روی شعله ملایم تا صبح پخته شده است، هنگام تناول کمی روغن زیتون یا آبلیمو اضافه شود.

ب‌- سوپ نخود فرنگی: سبزی نعناع، جعفری و گشنیز همراه هویج رنده شده و پیاز و یک حبه سیر و کمی جو و عدس و در صورت تمایل ماهیچه گوسفند یا مرغ بدون چربی با چاشنی زردچوبه و نمک.

ج- سیراب و شیردان که چربی آن گرفته شده ولی پرزهایش باقیست به همراه پیاز، نمک، زردچوبه و یک حبه سیر روی شعله ملایم پخته شود با چاشنی فلفل قرمز و آبلیمو.

د- سوپ گل‌کلم: گل‌کلم همراه سبزی گشنیز و جعفری، هویج، ماهیچه گوسفند یا مرغ بدون چربی، یک حبه سیر با نمک و زردچوبه و پیاز با چاشنی آبلیمو و فلفل قرمز.

ه- کته‌گشنیز: برنج و سبزی گشنیز که کاملاً مغز پخت شده باشد و مثل موارد فوق پخته شود.

د- سوپ بلال: دانههای بلال، عدس، جو، هویج، سبزی گشنیز، یک حبه سیر به همراه پیاز و نمک و زردچوبه.

در همه موارد، یک ساعت و نیم بعد از غذا، یک فنجان عرق آویشن یا دمکرده آویشن میل شود.

ضمناً در زمان سرماخوردگی پرهیز از اقلام زیر ضروری است:
ماست، ترشی، آب‌یخ، بستنی، سرخ‌کردنی، نوشابه، کله‌پاچه، خربزه، انگور، غذاهای چرب، روغن نباتی، سوسیس، کالباس، پفک، چیپس و اغذیه بسته‌بندی شده.

2- بخور محیطی:

مقداری تخم گشنیز، آویشن و نعناع را با مقداری آب در محیط اتاق به آرامی بجوشانید تا محیط خانه ضدعفونی شود. اگر روزانه اسفند، پوست پیاز و کندر در خانه دود شود، بسیار مفید است.

3- بخور مستقیم:

تخم گشنیز 200 گرم، نعناع و پونه از هر کدام 50 گرم نیمکوب نموده، هر شب یک استکان از این دارو در ظرف آب، جوشانده و به مدت ده دقیقه زیر چادر بخور دهید. سپس آب ولرم آن را داخل بینی استنشاق نموده، پس از آن یک قطره روغن بنفشه – بادام داخل بینی بچکانید.

4- آب سیب، آب هندوانه و آب لیمو شیرین، به نسبت مساوی مخلوط کرده روزی 3 لیوان میل شود. این ترکیب اثر ضد تب قوی داشته جهت رفع تب میتوان ساعت به ساعت میل نمود.

5- آب سیب، آب هندوانه و آب به، به نسبت مساوی گرفته، با نصف وزن آبمیوهها، شکر قرمز یا عسل یا قند، روی شعله ملایم جوشانده تا کاملاً غلیظ شده به قوام آید. حال به تکههای کوچک شکلات مانند تقسیم کرده روزی سه بار هر بار یک تکه در دهان مکیده شود.

6- غرغره عرق آویشن به طور مکرر و منظم و مصرف عرق مریم گلی هر شش ساعت یک استکان.

7- صبح ناشتا بارهنگ، تخم شربتی، قدومه و بالنگو از هرکدام 20 گرم به همراه تخم کاسنی، بابونه، نیلوفر و عناب از هرکدام 5 گرم مخلوط نموده، هر بار یک قاشق غذاخوری در 2 لیوان آب جوشانده تا یک لیوان بماند، صاف نموده شیرین کرده، میل شود.

8- ساعت 10 صبح، یک قاشق غذاخوری بارهنگ همراه یک لیوان آب جوش میل شود.

9- گل ختمی، پنیرک، زوفا، تخم گشنیز، گل بنفشه، بارهنگ و قدومه و آویشن (جمع همه موارد مذکور ضروری نیست و چند قلم از این گیاهان نیز کفایت میکند.): داروها به نسبت مساوی نیمکوب شده، یک ساعت بعد از هر وعده غذایی، یک قاشق غذاخوری در2 لیوان آب جوشانده تا یک لیوان بماند، صاف نموده شیرین کرده میل شود.
لازم به ذکر است در بسیاری از موارد اجرای همان رژیم غذایی و چند دستور ساده ابتدایی در درمان مؤثر واقع میشود و استفاده از جوشاندهها و نسخههای ترکیبی گیاهان دارویی به عنوان مکمل درمان توصیه میشود. ضمناً تهیه غذاها یا جوشاندههای مذکور اگر گاهی سخت قلمداد شود وقتی با محبت مادری که به سلامت فرزندش میاندیشد عجین گردد دیگر سختی آن به چشم نخواهد آمد.