پنبه زنی و حلاجی

ارسال در در شهر

صدا، صدای شادی بود.

وقت هایی هم که توی محل عروسی بود، چند روزی قبل از عروسی این صدا از خانه داماد شنیده می شد؛ صدا، صدای کمان حلاجی بود که از برخورد مشته با زه کمان ایجاد می شد و پنبه های گلوله شده را باز می کرد. تا لحاف، تشک و بالشتی راحت برای خواب مردم دوخته و آماده شود و این کار، کار حلاج زبردست بود.

عباس حاج حیدری     70 ساله

چند سال است حلاجی می کنید؟

40 سال.

چرا حلاجی؟

کاری بهتر از این گیرم نیامد، آن زمان ها کاسبی خوب و پر درآمدی بود.

تحصیلات دارید؟

خیر، آن زمان ما نان نداشتیم بخوریم، سواد داشتن پیش کشمان.

چند تا فرزند دارید؟

5 تا داشتم، الان 4 تا دارم، 1 پسر و 3 دخترم ازدواج کرده اند و یکی از پسرهایم شهید شده.

روحش شاد. پسرتان شغل شما را ادامه نداد؟

خیر.

چرا؟

کفاف زندگیمان را به زور می داد، رفت پی سنگ و شد کارگر سنگبری.

شاگرد هم داشته اید؟

خیر.

لوازم کارتان چیست؟

کمان، مشته و پنبه.

panbe zani 1

بیشتر در مورد کارتان توضیح می دهید؟

قبلاً توی محمود آباد و دهات اطراف که آب فراوان بود، رعیت ها پنبه می کاشتند، بعد پنبه ها را می چیدند و می آوردند، مردم هم می خریدند.

مردم خودشان مستقیم پنبه را می خریدند؟

اکثراً بله، چون کسانی مثل من پول نداشتیم که خودمان پنبه بخریم، البته پنبه با کلوزه (قوزک پنبه) بود و بیشتر خانم های خانه اول پنبه را از کلوزه در می آوردند و بعد به حلاج می دادند تا برایشان بزند.

و بعد؟

پنبه را می آوردند و ما برایشان می زدیم و داخل لحاف، تشک و بالشتی که پارچه اش را دوخته بودند می گذاشتیم و می دوختیم.

 

panbe zani  2

می شود در مورد کمان و مشته بیشتر توضیح بدهید.

کمان چوبی بلند بود که یک طرفش هلال تر از طرف دیگرش بود، دو طرفش را به وسیله زه به هم وصل می کردند.

 

panbe zani  3

زه چیست؟

زه روده هفت لایه گوسفند بود که تابیده می شد. بعد که به کمان وصل می شد با مشته که مانند گوشت کوب بزرگ و از جنس چوب بود، به زه کمان می زدیم و پنبه ها به وسیله این ضربات زده می شد.

 panbe zani  4

 

خاطره ای از آن روزهای پر رونق کارتان دارید؟

قبلاً بیشتر می رفتیم توی خانه ها و حلاجی می کردیم. هر وقت که عروسی بود، نان ما حسابی توی روغن بود، هم پول خوبی می گرفتیم و هم ناهار پر و پیمانی می خوردیم. یادش به خیر.

کار و کاسبی تان به کلی از رونق افتاده است؟

بله، دیگر کسی سراغ حلاجی نمی رود، همه می روند لحاف، تشک آماده و بازاری خریداری می کنند، آن هم با پنبه های نامرغوبی مثل پنبه ابری و بادامی و ... حلاج ها با دستگاه پنبه را می زنند.

panbe zani  5

عکس ها از: سمیرا گرجی