سازمان اتوبوس رانی از جمله سازمان های شهرداری است که ارتباط نزدیکی با مردم دارد به همین خاطر با آقای محمدی مدیرعامل این سازمان به گفتگو نشستیم تا از خدمات آن ها مطلع شویم و برخی سوالات مردم را از آن ها بپرسیم.

در مدت مسوولیتتان چه تغییر و تحولاتی در سازمان اتوبوسرانی -چه از لحاظ تجهیزاتی چه از لحاظ خدماتی- به وجود آمده است؟
بنده بر خود لازم می دانم از آقای حاج حیدری شهردار محترم شهرمان یک تشکر ویژه داشته باشم. وی با وضعیت حمل و نقل آشنائی کامل داشت و در اولین گام در عرض مدت سه الی چهار ماه ساختمان فعلی تعمیرگاهی که حدود 8 _ 7 هزار مترمربع مساحت دارد را با 5 سوله و قسمت اداری آماده و در اختیار ما گذاشتند و جایگزین ساختمان بلوار توحید که یک ساختمان کوچک بود و همه قسمت های سازمان در آن جا خلاصه شده بود گردید و این گشایش در سازمان حرکتی را ایجاد کرد که کلیه خدمات مکانیکی و بازسازی اتوبوس، که قبلاً توسط بخش خصوصی و در بیرون از سازمان صورت می گرفت در حال حاضر توسط کادر فنی سازمان که تعداد آنان کمتر از 10 نفر می باشند انجام می گردد.

در حال حاضر سازمان دارای 99 دستگاه اتوبوس می باشد که 25 دستگاه خصوصی است و مابقی هم ملکی است در واقع بر اساس مصوبه وزارت محترم کشور مقرر شد خطوطی از اتوبوسرانی که حجم مسافر و درآمد بیشتری داشت به بخش خصوصی واگذار شود. سازمان نیز از اواخر سال 88 بود که بخش خصوصی را در خمینی شهر راه اندازی نمود و با واگذاری خط درچه و عقد قرارداد 10 ساله این کار انجام گرفت و در حال حاضر خطوط 700 دستگاه ، دستگرد و ارغوان به بخش خصوصی واگذار گردیده است.

 

تعیین قیمت بلیط بخش خصوصی با کیست؟
تعیین مسیر، قیمت بلیط، زمانبدی و ... بخش خصوصی، بر عهده سازمان می باشد. در خصوص نحوه واگذاری اتوبوس به بخش خصوصی در قالب آئین نامه وزارت کشور زمان واگذاری 5/17 % از کل مبلغ اتوبوس که زیر 16 میلیون تومان بود از بهره برداران دریافت می گردید ولی در حال حاضر نرخ یک دستگاه اتوبوس حدود 450 میلیون تومان می باشد که بایستی نقداً پرداخت شود.

 

چند خط اتوبوس دارید؟ خط جدیدی قرار است اضافه شود؟
در حال حاضر با خط شبانه 15 خط داریم که عبارتند از اصفهان، 700 دستگاه، منظریه، دستگرد، قائمیه، نبوی منش، اصغرآباد، دانشگاه آزاد، ارغوان، کوشک، دانشگاه صنعتی، مجتمع ادارات و پیام نور.
با توسعه ای که در شهر ایجاد شده برای خیابان های شهید فهمیده، باغبان یا چهارراه دولت به سمت صفا درخواست ها و مراجعاتی برای دایر شدن خط اتوبوس شده است ولی از سال 88 و با وجود بحث تحریم ها اتوبوسی به عنوان سهمیه به هیچ شهری از کشور اختصاص داده نشده است و این باعث شده میانگین سن اتوبوس های خمینی شهر فراتر از ده سال شود. در صورتیکه در سال 81 مجبور به توقف اتوبوس های فعال در خطوط €“ که حداکثر 3 سال از عمرشان گذشته بود- شدیم زیرا 30 دستگاه اتوبوس سهمیه ای به ما دادند که فقط یک سال گارانتی داشت و باید از آن ها استفاده می کردیم ولی در حال حاضر بدلیل عدم اختصاص سهمیه اتوبوس اجبارا اقدام به بازسازی اتوبوس های فرسوده کردیم که در جهت استفاده شهروندان در خطوط بکار گرفته شده است.

 

این بازسازی ها شامل صندلی های تخریب شده توسط مسافران هم می شود؟
وقتی بازسازی می کنیم صندلی ها هم تعمیر یا تعویض می شود. ممکن است یک اتوبوس نیاز به بازسازی نداشته باشد و صندلی هایش نیاز به تعمیر داشته باشند، اتوبوس هایی هم هستند که بازسازی جزئی داشتند مثلاً کفشان خراب بوده و یا رنگ آمیزی بر روی آنها صورت گرفته است.

 

وضعیت کولر های این اتوبوس های فرسوده به خصوص در فصل گرما به چه صورت است؟
اتوبوس هایی که قبلا تولید شده است فاقد کولر می باشد. بعضا توسط همکاران سازمان های دیگر با حدود 60 میلیون تومان به صورت آزمایشی کولر نصب شده است که برای ما هزینه بسیار بالائی است. البته این نوید را می دهم که با توجه به اعلام مجمع اتحادیه اتوبوسرانی های کشور تعداد 1700 دستگاه اتوبوس برای کل کشور سهمیه در نظر گرفته شده است و طبعا ما هم از آن بهره مندیم. هماهنگی لازم با شورای محترم شهر و همچنین شهردار محترم صورت گرفته که در خصوص بودجه آن اعلام آمادگی نموده اند ما تقاضای 50 دستگاه اتوبوس جدید را نموده ایم.

 

این سهیمه ها به چه صورت است؟
هنوز مشخص نیست که مبلغ یک دستگاه چقدر می باشد و سهم شهرداری چگونه باشد ولی تا سال 88 سهمیه اتوبوس برای شهرستان اعلام می گردید و برابر سهمیه اتوبوس ها جذب می گردد و آن زمان بستگی به وضعیت مالی شهرداری داشت. مثلاً گویا سال 89 بود که تعداد 8 دستگاه اتوبوس سهمیه خمینی شهر اعلام گردید بدلیل عدم اعتبار لازم شهرداری نتوانست جذب نماید که گویا شهرداری شاهین شهر اقدام به دریافت سهمیه اتوبوس ها نمود در صورتیکه قبلا قیمت یک دستگاه اتوبوس زیر یک صد میلیون تومان بود از این مبلغ 5/82 درصد آن توسط وزارت کشور پرداخت می گردید و 5/17 درصد آن توسط شهرداری و این مبلغ هم بصورت چک داده می شد و سپس از اعتبارات اختصاصی برای شهر کسر می گردید.

در ضمن سال 91 که آقای پور شریعت رئیس محترم شورای اسلامی شهر، شهردار ایذه بود و با رایزنی هایی که توسط مدیر عامل وقت آقای پاکدل انجام گردید، تعداد 7 دستگاه اتوبوسی را که آنها استفاده نمی کردند خریداری شد و به ناوگان اضافه گردید. البته این 7 دستگاه جرو سهمیه کشوری نبود.

قیمت بلیط با افزایش قیمت بنزین افزایش پیدا کرده؟ یا بعد که اتوبوس می آید افزایش پیدا می کند؟
با اضافه شدن اتوبوس قیمت افزایش پیدا نمی کند. ما یک افزایش قیمت داشته ایم که سالانه پس از انجام مراحل قانونی و اخذ مجوز لازم صورت می گیرد. در واقع قیمت یک نفر مسافر در سال 93 بیش از 700 تومان برآورد شده است که یک سوم این قیمت را باید از خود مسافر بگیریم یک سومش را هم وزارت کشور در قالب یارانه بلیط باید پرداخت کند و یک سومش را هم شهرداری می دهد البته وزارت کشور به تعهدات خود عمل نکرده و اعتبار کامل نداده است من از شهردار تشکر می کنم که بدون دغدغه به سازمان کمک نمودند.

یک طوماری هم برای افزایش اخیر قیمت ها و افت کیفی برای ما ارسال شده درباره افت کیفی توضیح دادم علت آن فرسودگی اتوبوس ها می باشد ولی درباره افزایش نامتوازن قیمت ها من آمار افزایش قیمت بلیط در سال 90 که عمر ناوگان 4 سال کمتر از الان بوده 66% رشد قیمت داشته، سال 91 _ 25% ، سال 92 _ 89% و سال 93 _ 28% بوده است و سال 94 هم 15% افزایش داشته که در مقایسه با سال های گذشته کاهش رشد را نشان می دهد.

در مورد نرخ قیمت تمام شده بلیط که گفتم 700 تومان است، توضیحی باید بدهم. در دستورالعملی که وزارت محترم کشور عنوان نموده است خطوطی را به بخش خصوصی واگذار کنید که بیشترین درآمد را داشته باشد که سازمان در زمان واگذاری رعایت این موضوع را نموده است. اما در بخش غیر خصوصی ما سرویس های رایگانی همچون نماز جمعه را داریم که 120 میلیون تومان سال گذشته برای این موضوع هزینه کردیم. همچنین سرویس های ایام ا... 22 بهمن، روز قدس، 13 آبان و دیگر مناسبت های ویژه را هم داشته ایم که البته همان طور که گفته شد این سرویس ها رایگان است و از مسافران هزینه ای از این بابت دریافت نمی شود.

 

نظافت اتوبوس ها به چه شکل است؟
نظافت اتوبوس ها پس از پایان شیفت عصر همه روزه داخل اتوبوس ها انجام می گیرد و یک بحث بدنه اتوبوس ها (باس واش) را به پیمانکار داده ایم که حداقل ده روز یک بار بدنه شستشو می شود و در روزهای بارانی بصورت ویژه اقدام به شستشوی اتوبوسها خواهد گردید.

آیا شما برای نصب سامانه گویای ایستگاه ها در اتوبوس ها که برای نابینایان مفید است به خصوص برای خطوط پر مسافر برنامه ای دارید؟
ما به دنبال نصب سیستم AVL در اتوبوس ها هستیم که در اصفهان این طرح قسمتی اجرا شده است. با این سیستم حرکت اتوبوس ها و فاصله شان با اتوبوس پشت سری را می توانیم بفهمیم. حتی می تواند به موبایلتان پیامک بدهد که مثلاً دو دقیقه دیگر در این ایستگاه هستید. این سیستم به سامانه گویا هم مجهز است و اگر مشکلی برای مان پیش نیاید حتماً تا پایان سال اتوبوس ها را به آن مجهز خواهیم نمود.

در اتوبوس های اصفهان کارت های آموزشی تحت عنوان سفر مطالعه است آیا این طرح در اتوبوس های ما هم اجرا می شود؟
بنده برای این کار اعلام آمادگی می کنم البته این کار باید با همکاری سازمان رفاهی تفریحی انجام شود.

 

آیا کارت نزدن مسافران در حقوق رانندگان تاثیر دارد؟
بصورت مستقیم که راننده ای کارکرد آن کم باشد در حقوق آن تأثیر داشته باشد نه ولی ما ماهانه عملکرد کامپیوتری رانندگان را می سنجیم. اینجا هم بحث شرعی مطرح است و هم بحث عملکرد رانندگان هم به خاطر بحث شرعی و حق سازمان تذکر می دهند و هم به خاطر این که وظیفه شان است ما به رانندگان توصیه می کنیم که حرمت شهروندان را رعایت نمایند. از طرفی می خواهم به شهروندان هم بگویم که بالاخره رانندگان محترم هم با این شغل سخت در گرما و سرما باید در خدمت رسانی مشغول باشند. اگر تذکری در خصوص زدن کارت می دهند جزء شرح وظایف آنان می باشد البته به شرط رعایت حقوق و حرمت شهروندی.

 

آیا برنامه ای برای افزایش باجه های شارژ بلیط دارید؟
اضافه نمودن باجه های شارژ کارت برای افرادی که آن ها را اداره می کنند مقرون به صرفه نیست. حتی اگر دستگاه را هم رایگان در اختیار آنها بگذاریم حداقل باید 500 هزار تومان شارژ از ما بگیرد که بتواند 4% داشته باشد یعنی 20 هزار تومان آن هم برای یک هفته. این واقعاً برای او مقرون به صرفه نمی باشد. برای همین کسی از این موضوع استقبال نمی کند متقاضی هم نداشته ایم.

لازم به ذکر است است به ازای 100 دستگاه اتوبوس 10 دستگاه شارژ بلیط در نظر گرفته شده بود ولی الان ما حول و حوش 30 دستگاه شارژ داریم و در حال حاضر مشکل حادی از نظر شارژ وجود ندارد. ممکن است یک نفر در مبدا حرکتش شارژ نباشد ولی در مقصدش هست اگر مسافران کارت خود را 5000 یا 10000 تومان شارژ کنند این برایشان مثل کیف پول می باشد کسی که مسافر هر روز اتوبوس است اگر می خواهد از یارانه بلیط استفاده کند باید کارت آن شارژ داشته باشد. چون همان طور که می دانید اگر کارت شارژ نداشته و یا شارژ آن کافی نباشد باید دو برابر قیمت بلیط را به راننده پرداخت کند. نکته دیگر این که افرادی که پول به راننده پرداخت می کنند حتماً از وی بلیط تک سفره بگیرند تا وقتی مسئول چک کردن بلیط از انها کارتشان را می خواهد بلیط تک سفره را ارائه دهند.

 

سازمان چگونه در هزینه های خود صرفه جوئی کرده است ؟
با استفاده از استعدادهای بالقوه پرسنل و تدابیر اندیشده شده و بازسازی اتوبوس هایی که قبلاً در خارج از سازمان توسط پیمانکار انجام می گرفت در حال حاضر کلیه امور بازسازی، رنگ آمیزی، تعمیرات کامل اتوبوس ها در در داخل سازمان و توسط پرسنل واحد فنی انجام می شود. در این مدت حدود پانزده دستگاه اتوبوس بصورت کامل بازسازی شده و همچنین یک دستگاه اتوبوس از سال 86 تاکنون متوقف بوده در حال بازسازی است که تا نیمه اول تیر ماه آماده بهره برداری می باشد. کاهش 3 نفر از واحد فنی، واگذاری قسمت نظافت و سرویسکاری اتوبوسها به بخش خصوصی از دیگر فعالیت هایی بود که بالغ بر 150 میلیون تومان صرفه جوئی صورت گرفته است.

در خصوص همکاری رانندگان محترم لازم به توضیح است که ناوگان اتوبوسرانی روزانه بیش از 600 سرویس و 18000 کیلومتر مسافت پیمایش انجام می دهند که با رعایت قوانین و مقررات راهنمائی و رانندگی در سال گذشته فقط 4 مورد تصادفی که منجر به پرداخت کوپن بیمه بوده داشته ایم که همین امر در خصوص تجدید بیمه سالیانه اتوبوس ها مبالغ قابل ملاحظه ای تفاوت دارد که وظیفه خود می دانم از رانندگان محترم تشکر نمایم. ضمناً به رانندگانی که در طی سال تصادف نداشته باشند مبلغی به عنوان پاداش رعایت قوانین و مقررات پرداخت می گردد. هر اتوبوس ما دو راننده دارد. در واقع به ازای هر دستگاه اتوبوس باید متوسط 5/2 نفر نیرو داشته باشیم یعنی به ازای 74 دستگاه ما (به غیر از اتوبوس های بخش خصوصی) باید 185 نیرو داشته باشیم که الان 135 نفر داریم اگر یک دقیقه در حرکت اتوبوس هایمان اختلال ایجاد شود واقعا اثرگذاریش در شهر قابل ملاحظه است.

 

تعداد مسافران را چگونه می فهمید؟
قبلاً بلیط های برگشتی را وزن می کردیم و بر اساس وزن مشخص می گردید تعداد مسافر در طول روز چقدر است ولی الان در پایان روز از طریق سیستم کارت بلیط مشخص می گردد چه تعداد مسافر در طول روز از اتوبوس استفاده نموده اند. از کارتی که شما دارید مشخص است کجا سوار شده اید و چه ساعتی سوار شده اید. مثلا آمار مسافر سال 93 عبارت بوده است 13 میلیون و 81 هزار و 61 نفر بوده است در حالی که آمار مسافران سال 92 بیش از 14 میلیون نفر بوده است.

به عبارتی چند سال پیش روزانه 60 هزار نفر جابجا می کردیم اما حالا 45 هزار نفر یعنی خدمات ما کاسته نشده است ولی حجم مسافر کاسته شده است. ما همان تعداد اتوبوسی که مثلاً در خیابان شریعتی یا بلوار منتظری داشته ایم، الان هم همان را داریم یا مثلا در خط اصفهان که فاصله بین حرکت اتوبوس ها که 7 دقیقه بوده است و در ساعات پیک 4-3 دقیقه بوده است الان هم همان است، چراغ خطر ها هم افزایش یافته و به 16 عدد رسیده است.

ترافیک الان با چند سال پیش قابل مقایسه نیست، استفاده از وسایط شخصی بسیار زیاد شده است. خانم هایی که مسافر اتوبوسرانی بوده اند الان ماشین شخصی دارند. خودروهای تک سرنشین، یک شیفته شدن مدراس، زیاد شدن تعطیلات تابستانی (از ابیتدای خرداد ماه) و ... نیز در کاهش مسافران اتوبوس ها اثر داشته است.

 

آیا سازمان اتوبوسرانی قسمت بازرگانی و تبلیغات هم دارد؟ چرا آگهی های روی اتوبوس ها و یا ایستگاه ها بعد از زمان انقضاء هنوز نصب هستند؟
تبلیغات در این سازمان توسط واحد روابط عمومی انجام می پذیرد. ناوگان این سازمان با توجه پوشش تقریبا کامل شهرستان و یک خط رفت و برگشت به مرکز شهر اصفهان مکان مناسبی جهت تبلیغ شرکت ها و سازمانهای مختلف می باشد و سازمان آمادگی خود را جهت تبلیغ کالا و محصولات مختلف اعلام می دارد. ضمناً متذکر می گردد که نصب هر گونه پوستر و آگهی بدون مجوز در اتوبوس و ایستگاه ها غیر قانونی و قابل پیگیری می باشد.